Dünya Arıcılık Örgütü Apomondia’ da dünyanın en uygun balı seçilerek Türkiye’yi gururlandıran Mersinli arıcı Celal Çay, MÜ Besin Mühendisliği’nden, Prof. Dr. Uzman Turhan’la yeni bir çalışma yaptı. Dünyada tedavi maksatlı kullanılan balları tespit eden arıcı Çay ve Prof. Dr. Turhan bölgede elde edilen balları İngiltere’de araştırma yapan laboratuvarda incele yaptırdı. Eğriçayır Yaylası’nda üretilen çiçek balının TA bedelinin dünya standartlarında olduğunu tescillendi. Kısaca ismi TA olan sistemde yer alan balların, tedavide kullanılmalarının yanı sıra dünyanın en değerli balları olma özelliğini taşıdığı öğrenildi. Yapılan çalışmayla birinci kere bir Türk balının, dünyanın en kıymetli ballarıyla birebir özelliğe sahip olduğu ortaya çıkmış oldu. TA bedeli 16,5 çıkan Eğriçayır Yaylası balının yurt dışındaki benzerlerinin kilogramının 500 Dolar’a kadar satıldığı belirtildi.
“Balımızın anti mikrobiyal özelliğinin çok yüksek olduğunu tespit ettik”
Yapılan çalışma ile ilgili bilgi veren arıcı Celal Çay,” Mersin Toroslarında, Eğriçayır Yaylası’nda 300 yıldan fazladır organik bal üretiyoruz. 2019 Yılında Montreal’de, Kanada’da balımız dünyanın en uygun balığı seçildi ve beşerler balımızı daha çok şifa ve tedavi maksatlı kullanıyor. Yapmış olduğumuz araştırmalarda kimi ülkelerde, Yeni Zelanda, Avustralya üzere ülkelerde balların anti mikrobiyal özelliklerine nazaran satıldıklarını gördük ve kavanozların üzerinde ne derece anti mikrobiyal özelliğini gösteren ‘TA’ pahası olduğunu. TA pahasının yükseldikçe hem özelliğinin arttı hem de fiyatının arttığını gördük. Bizde Eğirçayır Yaylası’nda üretmiş olduğumuz balın anti mikrobiyal özelliği olup olmadığını merak ettik. Mersin Üniversitesi ile yapmış olduğumuz bir çalışmayla balımızın bir kısmını İngiltere’deki bir laboratuvara gönderdik ve sonuçlarında balımızın anti mikrobiyal özelliğinin çok yüksek olduğunu tespit ettik. Bu çalışmada Türk ballarının dünyanın en yeterli balları ortasında olduğunu ispatlamış olduk. Bizde Türk arıcıları olarak yaptığımız bu çalışmanın sonucundan ötürü çok memnunuz, gururluyuz” dedi.
Prof. Dr. Turhan:”TA kıymeti 10 ve üzeri olan ballar tedavi için tercih edilmelidir”
Araştırmayı yürüten, MÜ Besin Mühendisliği’nden Prof. Dr. Yetenekli Turhan, “Ballarda ‘TA’ bedeli, balların anti bakteriyel özelliğini gösteren yani tedavi edici özelliğini gösteren kıymettir. ‘TA’ bedeli ne kadar yükse olursa balın tedavi edici özelliğinin o kadar yüksek olduğu anlaşılır. Lakin her balın ‘TA’ kıymeti yoktur. Yani her bal eşit değildir. Bilhassa ‘TA’ bedeli 10 ve üzeri olan ballar tedavi için tercih edilmelidir. ‘TA’ kıymeti ne kadar yüksekse balın gücü o kadar yararlı olmaktadır. Bizde burada bölgemizin sup tropik olması özelliği vardır. Bu nedenden ötürü çalışmamızı Eğriçayır Yaylası üzerine yaptık. Bu bölgenin ballarından olan Eğriçayır Yaylası’ndan elde ettiğimiz ballarda yüksek oranda ‘TA’ pahası tespit ettik” diye konuştu.
“Bakteriler TA bedellerine sahip ballara karşı bir direnç göstermemektedirler”
Balın tedavi edici özelliğine değinen Prof.Dr. Turhan, “Birçok hastalığın tedavisi antibiyotikler ile yapılmak istenilmektedir. Lakin antibiyotik tedavisinde şöyle bir handikap vardır, antibiyotiklere karşı bakterilere karşı güçlü bir direnç sergilemektedirler. Ve daha berbatı bu direnci jenerasyondan nesile aktarmakta ve sürmektedir. Daha güçlü antibiyotik daha güçlü bakteri kısır döngüsüne girmektedir. Yapılan çalışmalar şunu göstermektir. Bakteriler ‘TA’ bedellerine sahip ballara karşı bir direnç göstermemektedirler. Yani çok eski bir bilgi olan balın tedavi edici özelliği burada karşımıza çıkaktadır. Yani ‘TA’ pahasına sahip balların antibiyotik yerine kullanma potansiyelini göstermektedir” diye konuştu.
