Bileşik Endeks 0,97 puan düştü
Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi, eylülde hudutlu ölçüde geriledi. Yüksek dönem devam etmesine karşın geçen ay görülen durağanlık eylül ayında daha fazla hissedildi. Bilhassa iç pazardaki erken zayıflama dikkat çekerken, üretim beklentileri, iç ve dış talepteki düşüşe karşın optimist kaldı. İnanç Endeksi, kırılgan yapısı ile yeni yılın ikinci yarısında kademeli zayıflama eğilimini sürdürüyor.
Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi eylül ayı sonuçları açıklandı. İnşaat kesiminde yüksek dönem devam ederken iç pazardaki yavaşlama ve dış pazarlardaki zayıflamanın tesiriyle inşaat gereçleri endüstrisinde geçen ay görülen durağanlık eylül ayında daha fazla hissedildi.
İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi eylül ayında hudutlu ölçüde geriledi. Bu periyotta faaliyetlerde düşüş yaşanırken itimat ve beklentilerdeki zayıflama da sürdü. İç ve dış talepteki yavaşlama ile faaliyetlerdeki düşüş, inanç ve beklentileri sınırladı.
Pandemi sonrası yaşadığı toparlanmayı son beş ayda kıymetli ölçüde geri veren İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi, eylül ayında bir evvelki aya nazaran 0,97 puanlık kayıpla 70,42 puana geriledi. Dalda yüksek mevsimin sonuna yaklaşılmasına karşın endekste mevsimsel düşüşün tesirleri erken hissedildi.
Son çeyreğe girilirken iç ve dış talepteki yavaşlama, iktisada ait riskler ve finansmana erişimde yaşanan zahmetler göz önünde bulundurulduğunda Bileşik Endeks’teki zayıflığın sürmesi bekleniyor.
İç pazardaki erken zayıflama dikkate bedel
Ağustos ayında durağan kalan inşaat gereçleri sanayi faaliyetleri, eylül ayında zayıflayarak sonlu düşüş kaydetti. Yüksek mevsimin sonunda görülen iç pazardaki dikkat cazibeli yavaşlama, faaliyetlerde zayıflamaya yol açtı. Dış pazarlardaki sonlu yavaşlama, finansman kahırları ile yüksek maliyetler de faaliyetlerin zayıflamasında tesirli oldu.
Faaliyet Endeksi, eylül ayında bir evvelki aya nazaran 0,4 puan düşüş gösterdi. Klasik yüksek dönemden çıkış, içeride bariz bir yavaşlama ve durağanlaşmaya neden oldu. Yurtiçi satışlar bu devirde hudutlu ölçüde gerilerken alt faaliyet kümelerinde farklı eğilimler ortaya çıktı.
Ağustos ayındaki hudutlu artış sonrası eylül ayında üretimde besbelli bir düşüş gerçekleşti. İhracat ise hudutlu artış gösterdi.
Güven Endeksi kırılgan ve zayıf kalmaya devam ediyor
Güven Endeksi, içeride faaliyetlerde yaşanan kayıp nedeniyle eylül ayında da düşüş kaydederek bir evvelki aya nazaran 0,85 puan azaldı. Kırılgan yapısı ile İnanç Endeksi, yeni yılın ikinci yarısında kademeli bir zayıflama eğilimi gösteriyor. Bu devirde dış pazarlardaki yavaşlama ile içeride yüksek enflasyon ve finansmana erişimde yaşanan ekonomik ögeler, itimadı zayıflatan etkenler olarak öne çıktı. İhracat pazarlarındaki yavaşlama ise inanç üzerinde şimdi sonlu tesir gösterdi.
Türkiye iktisadına ait itimat düzeyi sonlu ölçüde gerilerken inşaat dalında ve inşaat materyalleri endüstrisinde itimat, hudutlu düşüşler kaydetti. Eylül ayında yurt içi ve ihracat pazarlarında inanç hudutlu ölçüde geriledi.
Yılın son çeyreğine girilirken kırılgan ve zayıflığını koruyan inanç düzeyini, pazarlardaki yavaşlama, finansmana erişimde yaşanan badireler, jeopolitik riskler ve Türkiye’nin kredi notundaki düşüşler üzere birçok etken sınırlıyor.
Üretim beklentilerinde optimistlik korundu
Ekonomiye ilişkin alt göstergeler gerilerken, dala ait göstergelerden iç ve dış siparişlerdeki düşüşlerin sürmesi beklentileri zayıflattı. Beklenti Endeksi son beş aylık düşüş eğilimini koruyarak eylül ayında bir evvelki aya nazaran 1 puan geriledi. Yüksek dönemde sona yaklaşılması da beklentilerdeki kayıpta tesirli oldu.
Yüksek maliyetler ve enflasyon ile finansmana erişimdeki zorluklar, Türkiye iktisadına ait beklentileri zayıflatıyor.
Eylülde önümüzdeki üç aya ait alınan yurtiçi siparişler azalırken yüksek maliyetler ve finansman zorlukları iç pazar siparişlerini sınırladı. Önümüzdeki üç aya ait alınan ihracat siparişleri Eylül ayında da geriledi. Bu devirde ihracat pazarlarındaki yavaşlama daha bariz hissedilirken önümüzdeki üç aya ait üretim beklentisi hudutlu ölçüde arttı. Üretim beklentileri, iç ve dış talepteki düşüşe karşın optimist kaldı.
İç ve dış talepteki yavaşlama ile faaliyetlerdeki durağanlık, önümüzdeki aylara ait beklentileri eylül ayında zayıflattı. İhracat pazarlarına ve iç pazara yönelik yılın geri kalanına ait beklentiler ise yavaşlamanın süreceğini işaret ediyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
