Yoğun iş temposu nedeniyle özel hayatlarına kâfi derecede vakit ayıramadığını düşünen çalışanlar tarafından benimsenen “sessiz istifa” kavramı iş hayatında bir müddettir konuşuluyor. Sessiz istifada kişinin tükenmişlik sendromu ve değersizlik hissi yaşadığını tabir eden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, kişinin vazife tarifi dışındaki ek sorumlulukları reddettiğine dikkat çekiyor. Solin Çekin’e nazaran sessiz istifa, çalışanlar ve yöneticiler ortasında kurulacak yanlışsız irtibatla aşılabilir.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, son günlerde bilhassa iş hayatında çok konuşulan “sessiz istifa” ve nedenlerine ait değerlendirmede bulundu. Solin Çekin, iş dünyasında pandemi ile başlayan “büyük istifa” dalgası sonrasında “sessiz istifa” kavramının gündemde olduğunu söyledi.
Kendini koru, maaşın kadar çalış
Pandemi periyodunda meskenden çalışma tertibinin yerleşmesinin birçok şahısta çalışmış olduğu kuruma dair ‘aidiyet’ hissinin azalmasına sebep olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Bununla birlikte bilhassa iş sebebi ile toplumsal hayatlarını yaşayamayan genç çalışanlar ve uzun müddettir ağır tempoyla çalışan bireyler ortasında yaygınlaşmaya başlayan sessiz istifa dalgası, ‘kendine vakit ayır, yeteri kadar çalış’ ya da ‘kendini koru, maaşın kadar çalış’ prensiplerini benimsemektedir.” dedi.
Ek sorumluluklar reddediliyor
Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Quiet Quitting” olarak bilinen ve Türkçe’ye “Sessiz istifa” olarak çevrilen bu tabirin birinci olarak genç bir Tik-Tok kullanıcısının bu terimi bir görüntü ile duyurup, 3,5 milyondan fazla izleyiciyle buluşturması ile gündeme geldiğini söyledi. Çekin, “’Çalışan kişinin işi gereği yapması gereken en az çalışma seviyesinden daha fazla çalışmaması’ olarak tanımlanan sessiz istifa, her ne kadar bir kişinin iş hayatını sonlandırması üzere görünse de aslında kişinin misyon tarifi dışındaki ek sorumlulukları reddetmesi olarak gerçekleşmektedir.” diye konuştu.
Tükenmişlik hissi yaşanıyor
Yapılan araştırmalara nazaran, ülkemizde her dört bireyden birinin sessiz istifa sürecinde olduğunu kaydeden Solin Çekin, şunları söyledi:
“İş hayatındaki bu koşuşturma ve çaba kültürünün yanı sıra bilhassa genç yaştaki çalışanlar, mesleklerinde süratle ilerlemek isterken ‘emeklerinin karşılığının alınamayacak olması’, ‘sosyo-ekonomik olarak refaha eremeyecek olma kaygısı’, ‘tükenmişlik hissi’, ‘işinden umudu kesme’, ‘iş yerinde hak ettiği kıymeti görememek’ ya da ‘önceliği kendine verme düşünceleri’ sebebi ile Türkiye’de her dört bireyden biri kendisini sessiz istifa sürecinde; her iki bireyden biri de kendisini bu sürece yatkın görmektedir. Maaşlarda yapılan uygunlaştırma çalışmaları, primler veyahut terfi alabilmek hedefi ile ‘normalin üstü’ yapılan çalışmalar birçok birey için artık bir mana taşımamaktadır. Bu gayretin kazanılacak ek hak edişlere değmeyecek niyeti, şahısların iş ve toplumsal hayatları ile ilgili birçok sorgulama yapmalarına sebep olmaktadır.”
Çalışanların yüzde 24’ü sessiz istifa süreci yaşıyor
Bir insan kaynakları danışmanlığı firmasının yaklaşık bin kişi üzerinde çevrimiçi yaptığı araştırmanın sonuçlarına değinen Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Türkiye’de de çalışanların yüzde 24’ü şu an sessiz istifa sürecini yaşıyor, yüzde 46,7’si ise bu kavrama yatkın. Yeniden birebir çalışma içerisinde gençlerin yüzde 15’i ‘Bu yaklaşıma yatkın değilim’ derken, bu kavramın ne manaya geldiğini bilmiyorum diyenlerin oranı 14,3’te kaldı.” dedi.
Maaşların uygunlaştırılması ve bedel görmek sessiz istifadan vazgeçirebilir
Youthall isimli dijital insan kaynakları danışmanlığının uygulamış olduğu çevrimiçi araştırmanın sonuçlarını içeren Sessiz İstifa Raporu’nda Türkiye’de bireyi sessiz istifa sürecine sürükleyen esas nedenlere yer verildiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “İş ve toplumsal hayattaki dengesizlikler, özel hayata vakit ayıramamanın yanı sıra hak edilenin altında maaş alınması da kıymetli bir tetikleyici ortasına girmiştir. Çalışanlar yan hakların/primlerin ve maaş siyasetlerinin güzelleştirilmesi, yöneticileri tarafından kıymet görmeleri durumunda sessiz istifadan vazgeçmeye sıcak bakıyorlar.” dedi.
Çalışanlardaki değişiklikler gözlemlenmeli
Sağlıklı bir çalışma süreci için yöneticinin de ‘sessiz istifa’ sürecinde olan çalışanlarını tahlil etmesinin gerektiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Bu dalga içerisinde olan çalışanlar nasıl tahlil edilecek ya da nasıl anlaşılacak kısmında ise dikkat edilmesi gereken birtakım noktalar yer almaktadır. Çalışanlarda meydana gelen toplantılara karşı isteksizlik, işe geç gelme ya da erken ayrılma, takım çalışmalarına yatırımların azalması, aidiyet hissinde azalma, motivasyonsuzluk, fazla sakinlik üzere belirtiler ‘sessiz dalga’ sürecini düşündürmelidir.” dedi.
Çalışanlar ve yöneticiler ortasındaki irtibat önemli
Bu durumun patronlar tarafından nasıl kıymetlendirilmesi gerektiğine de değinen Uzman Klinik Psikolog Solin Çekin, “Yöneticileri tarafından bedel gören, motivasyonlarına ehemmiyet verilen, performans değerlendirmeleri ya da çalışanlar için neyin kıymetli olup neyin olmadığının bilinmesi değerlidir. Memnuniyetleri ölçümlenen, gerekirse açıkça ‘sessiz istifa’ hakkında açık açık konuşulan ve ilgili duruma nazaran aksiyon alınan kurumlarda çalışanlar, ‘mutlu ve motivasyonlu’ halde çalışma hayatlarına devam etmektedir. Bir nevi bu süreç yöneticiler ve çalışanlar ortasında kurulan bağ ve bağlantı ile ilgili ilerlemektedir.” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
