Hollanda’da geçen yıl eylül ayında bir müzayede konutunda, Türkiye’ye ilişkin kitabenin satışa çıkarılacağı tespit edildi. Üzerinde ‘Şile Kazasının Bozgoca Kariyesinin El Hacı İbrahim Zade Hurşit Bey’in Camii Şerifi Hayratıdır’ yazısı bulunan kitabenin, Türkiye’den yasadışı yollarla çıkarıldığı belirlendi. Hollanda isimli makamlarının kitabeye el koyabilmesi için Şile Cumhuriyet Başsavcılığı’nca isimli yardımlaşma talebi belgesi hazırlandı. Belge, Hollanda savcılık makamına gönderildi. Yazıtta ismi geçen Hurşit Bey’in Şile’de yaşayıp, burada defnedildiği, ailesinin hala Şile’de yaşamakta olduğu belgelendi. Türkiye’ye iadesi sağlanan kitabe, Türk Hava Yolları’na ilişkin uçakla sabaha karşı İstanbul Havalimanı’na getirildi. Havalimanının Gümrük Müdürlüğü’nde gerekli süreçleri yapılan kitabe, sergilenmek üzere Türk ve İslam Yapıtları Müzesi’ne götürüldü. Eser süreksiz olarak ziyaretçilere açıldı.
“ZİYARETÇİLERİMİZE AÇIK”
Türk ve İslam Yapıtları Müzesi Ekrem Aytar, yapıtın geri alınması için verilen çabayı anlatarak “Şile kazasının Bozgoca Nahiyesi’nin cami kitabesi yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarılmıştı. Artık içerisinde bulunduğumuz müzemizin 1914 yılındaki kuruluş gayesi budur. Ülkemizin o zamanki Osmanlı coğrafyamızın dini yapılarından, tekkelerden, medreselerden, mescitlerden taşınır taşınmaz kültür varlıkları maalesef yurt dışına kaçırılıyordu. Bunun önüne geçmek maksadıyla 1914 yılında Osmanlı’nın son müzesi olarak Evkaf-ı İslamiye Müzesi, 1926’da da cumhuriyet ile birlikte Türk ve İslam Yapıtları Müzemiz kurulmuştur. Buranın gayesi budur. Kültür ve Turizm Bakanlığımızın 2863 sayılı kanuna nazaran, kültür varlıklarımızın yurt dışına çıkarılması yasaktır. Bugün anavatanına dönen Bozgoca Camii’nin kitabesi de bunlardan bir adedidir. Bu yasa dışı yollardan yasa dışı olarak yurt dışına çıkarılmıştır. Bunu fark eden hocalarımıza çok teşekkür ediyoruz. Dün akşam saatlerinde ilgili arkadaşlarımız bakanlıklardaki yazışmalarla Hollanda gümrükleri tarafından Türk Hava Yolları’nın takviyesiyle ülkemize getirildi. Türk İslam yapıtları uzmanımız ve bakanlığımızın uzmanları tarafından yetkililerden teslim alındı. Gece saat 03.30’da alındı, sabah 05.30’da buraya getirildi. Süreksiz stant alanında ziyaretçilerimize açtık. İlerleyen günlerde farklı bir sergileme düşünebilir” dedi.
“ŞU AN CAMİ YOK, ÇALIŞMALAR DEVAM EDİYOR”
Şile Belediye Lideri İlhan Ocaklı, “Mutluluğumuzu tabir etmekte zorlanıyoruz. Bakanlarımız ve tüm çalışanlarımıza teşekkür ediyoruz. Yasa dışı yollarla kaçırılan bu eser için verilen yasal uğraş yerini buldu. Eser ardımızda sergilenmektedir, iyi olsun. Şu an cami yok, çalışma devam ediyor. Süreç sonrasında basınla paylaşılacak” diye konuştu.
“BAKANLIKLARIN UYUMUYLA YAPITIN İADESİNE KARAR VERİLDİ”
İstanbul Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz, yapıtın geri alınması için Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’nın birlikte çalıştığını belirterek, “Eserin müzayedeye çıkışından haberdar olur olmaz çabucak gerekli incelemeler yapıldı. İlişkiler kuruldu ve yasa dışı yollarla çıkarıldığı ispatlandı. Burada Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın rehberliğinde, Adalet Bakanlığı’nın uyumuyla yapıtın iadesine karar verildi. Havalimanından teslim alındı ve burada sergileniyor” diye konuştu.
