1986 Dünya Kupası’nın tertibi Kolombiya’ya verilmişti. Lakin günler geçtikçe bu Güney Amerika ülkesinin bu işi kotaramayacağı anlaşıldı. 1970’te bu kupayı düzenleyen Meksika, sazı eline aldı.Türkiye olarak çok umutluyduk. Lakin Antalya’da Finlandiya hezimetiyle başlayan macera, İstanbul’da İngiltere’ye karşı alınan 8-0’lık mağlubiyetle uygunca kabusa dönüştü. Romanya’ya 3-0 ve 3-1, Finlandiya’ya deplasmanda 1-0, Kuzey İrlanda’ya 2-0 kaybettik. Tek puanımızı İzmir’de 0-0 ile Kuzey İrlanda’dan alabildik.
Son iki kupanın sahipleri Arjantin ve İtalya birebir kümedeydi. Maradona artık kadrosunun başkanıydı. İtalya’da tekmelerle gayret etmeyi de öğrenmişti. Arjantin’in başında pragmatik tıp hekimi Carlos Bilardo vardı. Arjantin ile İtalya karşılıklı gollerle berabere kalıyordu. Bu kupanın kuralları gereği en âlâ üçüncüler ortasına giren Bulgaristan da onlarla birlikte cins atlıyordu.
MACARİSTAN DAĞILDI
Ev sahibi Meksika pek parlak futbol oynamıyordu. Yeniden de seyirci ve hafif hakem dayanağıyla Paraguay ve Belçika’nın önünde kümesini önder bitirdi.
Elemelerde herkesi heyecanlandıran Macaristan, birinci maçındaki SSCB karşısında şaşkına uğradı. Lobanovsky’nin Dinamo Kiev yüklü biyonik kadrosu, 6-0 kazanırken, Macaristan bir daha toparlanamadı.
4 yıl evvelki üzere samba yapan Brezilya; İspanya, Cezayir ve Kuzey İrlanda’yı yenerek gücünü gösteriyordu. İspanya, yeni yıldızı Butragueno’nun da katkısıyla kritik maçta Kuzey İrlanda’yı 2-1 yenip yola devam ediyordu.
Batı Almanya, Franz Beckenbauer idaresinde Uruguay beraberliği, İskoçya galibiyeti ve Danimarka mağlubiyetiyle kümeden çıkıyordu. Fakat bu kümenin en sansasyonel sonucu, Danimarka’nın Uruguay’ı 6-1 yenmesiydi.
BİYONİK KADRO ELENDİ
Afrika temsilcisi Fas’ı yenmek zordu. Polonya ve İngiltere ile golsüz beraberliklerin akabinde 3-1’lik Portekiz galibiyetiyle son 16’ya önder gidiyorlardı. İngiltere’yi kurtaran ise Lineker’in 3 golüyle elde edilen Polonya galibiyetiydi.
Ev sahibi Meksika, Bulgaristan’ı 2-0 yenerek çeyrek finale çıkıyordu. Maradona’nın çeyrek finalde atacağı gol olmasa Negrete, turnuvanın en hoş golünü atmıştı bu maçta. SSCB ile Belçika’nın maçı klasikler ortasına girdi. Uzatmada 4-3 Belçika kazanırken, “Biyonik Takım” eleniyordu.
Brezilya, Polonya karşısında 4-0 kazanırken, Arjantin de tekmeci Uruguay’ı tek golle geçiyordu. Fransa, İtalya karşısında rahat bir galibiyet alıyordu 2-0’la. Almanlar ise Fas duvarını fakat 87’de Matthaeus’un frikiğiyle aşabiliyordu. İngiltere, Paraguay önünde 3-0 kazanırken, 2 gol atan Lineker, gol krallığına koşuyordu. Danimarka ise 1-0 öne geçmesine karşın İspanya’ya 5-1 yeniliyordu. Butragueno 4 gol atarak tüm dünyaya gösteriyordu nasıl büyük yıldız olduğunu.
SOCRATES KAÇIRDI
Çeyrek finalde turnuvanın hoş futbol oynayan iki grubu Fransa ile Brezilya karşı karşıya geliyordu. Careca ve Platini’nin golleriyle durum 1-1 olmuştu. İkinci yarıda sakatlıktan yeni çıkan Zico, oyuna dahil olmuştu. Bir dakika sonra kazanılan penaltıyı, tribünler ona attırdı. Lakin kaleci Bats, kurtarışıyla turnuvanın yazgısını değiştirdi. Seri penaltılarda da Socrates ve Platini karşılıklı kaçırdı penaltıları. Lakin sonunda kazanan Fransa oldu.Meksika ile Batı Almanya ortasındaki maç da penaltılara gitti. 0-0’ın devamında Almanlar her zamanki üzere kör topal ilerlemeye devam ediyordu. Belçika ile İspanya ortasındaki gayret de 1-1’in akabinde penaltılarla sonuçlandı. Belçika yarı finaldeydi.İngiltere ile Arjantin ortasındaki çeyrek final maçını tarihe geçiren ikinci yarının başında yaşananlar oldu. Maradona’nın elle attığı gol geçerli sayıldı. Büyük yıldız, maçtan sonra, “O, Tanrı’nın eliydi” diyecekti. Bu golün akabinde orta alandan aldığı topla, İngiliz savunmasını aşan Diego, tarihin en güzel gollerinden birini attı. Sonlarda Lineker’in golü teselliden ibaretti.
Bu süratle Diego’nun iki golüyle Belçika’yı da 2-0’la dize getirdi Arjantin. Almanlar da Fransa önünde Brehme ve Völler ile sonuca gittiler. Fransa, uzatmaya giden üçüncülük maçında Belçika’yı 4-2 mağlup etti.
Ve final. Brown’ın baş, ikinci yarının başında Valdano’nun golleriyle 2-0’ı yakaladı Arjantin. Ne var ki Almanların pes etmeye niyeti yoktu. Rummenigge ve Völler ile eşitliği buldular. Ancak 83’te o ana kadar Matthaeus’un markajında kalan Maradona şahane bir pas çıkardı. Burruchaga da kupayı 8 yıl sonra Arjantin’e getiren golü attı.
BREZİLYA, ROBERTO BAGGİO İLE GÜLDÜ
1994 Dünya Kupası, ABD’ye verilmişti. Türkiye olarak Sepp Piontek’le başladığımız elemelerde birinci maçımızda Polonya’ya 1-0 yenildik. Akabinde San Marino önünde Ankara’da ecel terleri dökerek 4-1 kazandık. 4-0’lık İngiltere mağlubiyetine 3-1’lik iki Hollanda yenilgisi eklendi. San Marino beraberliği, İzmir’de İngiltere mağlubiyeti ve Norveç yenilgisi derken Piontek gitti, yardımcısı Fatih Terim geldi. Polonya ve Norveç’i 2-1’lik skorlarla geçerek turnuvayı bitirdik.
İlk sefer 3 puan sisteminin uygulandığı kupaya Kolombiya argümanlı gelmişti. Ne var ki işler istendiği üzere gitmedi. Hem küme sonuncusu olarak elendiler hem de o maçta kendi kalesine gol atan Andres Escobar, ülkesine döndükten sonra öldürüldü.Brezilya yeniden savunmacı bir hocayla gelmişti. Lakin Carlos Alberto Parreira, Lazaroni’nin tersine Romario ve Bebeto’yu oynatıyordu. Bu da sonuç verdi. Rusya, son maçında Kamerun’u 6-1 yenmesine karşın en güzel üçüncüler ortasına giremedi. Fakat 5 gol atan Salenko toplam 6 golle, gol krallığını Stoichkov ile paylaşacaktı.
Vogts idaresinde pek de itimat vermeyen Almanlar her şeye karşın Bolivya ve Güney Kore galibiyetlerine İspanya beraberliği ekleyerek çeşidi önder olarak geçti.
DOPİNGÇİ MARADONA
Maradona’nın yine doğuşu diye düşünülen kupa, sonu oldu. 4-0’lık Yunanistan galibiyetinde gol de atan efsane, dopingli çıkınca konutunda gönderildi. Arjantin fakat üçüncü olarak tipi geçebildi. Suudi Arabistan sürpriziyle sarsılan F kümesinden Asya kadrosuyla birlikte Hollanda ve Belçika çıktı. Çöl Pelesi Al Owairan’ın Belçika’ya attığı gol de tarihe geçti.
Almanların güzel olmadığını gösteren bir maçtı Belçika maçı. Biraz hakem dayanağıyla 3-2 kazanıp çeyrek finale çıktılar. İspanya ise İsviçre’yi 3-0 ile geçerken tezli görünüyordu. Suudi Arabistan fırtınasını bitiren 3-1’lik skorla İsveç oldu. Moralsiz Arjantin, Romanya karşısında dayansa da 3-2 kaybedip Maradona’ya katılıyordu.Hollanda, İrlanda’yı 2-0 yeniyor; Brezilya, otobüsü kalenin önüne park eden mesken sahibi ABD’yi Bebeto ile vuruyordu. Bulgaristan ise Meksika’yı penaltılarla geçiyordu. Nefes kesen İtalya-Nijerya maçındaki uzatmada Baggio, zaferi Avrupa’ya getiriyordu.
BAGGİO FIRTINASI
Çeyrek finalde Roberto Baggio fırtınası sürüyordu. İspanya önünde attığı 2 golle galibiyeti sağlıyordu. Natürel 2-1 kaybeden İspanyollar, hakeme sallıyordu. İsveç ile Romanya ortasındaki enfes maç 2-2 bitiyor ve penaltılarla İsveç yoluna devam ediyordu.Brezilya ile Hollanda ortasında oynanan çeyrek final maçı bir klasikti. Brezilya, Romario ve Bebeto ile iki farkı buluyordu. Bergkamp ve Winter skoru eşitliyordu. Sonucu belirleyen Branco’nun olağanüstü frikiği olmuştu. Brezilya yarı finaldeydi.
Almanya, Bulgaristan karşısında öne geçse de Stoichkov ve Letchkov’un golleriyle elendi. Yarı finalde Brezilya, İsveç’i Romario ile deviriyordu. Bulgarların hakeme bol bol itiraz ettiği maçta Baggio’nun golleri tekrar İtalya’nın imdadına yetişti. 2-1 kazanan Sacchi ve öğrencileri finaldeydi. İsveç, üçüncülük maçında Bulgaristan’ı 4-0 yenerek teselli buldu.
Final, öğle saatlerinde oynanıyordu. Futbolcuların turnuvanın sonunda halleri kalmamıştı. Tarihin en kısır finallerinden biri oldu. Tek tük konumların akabinde iş penaltılara kaldı. Baresi ve Marcio Santos’un karşılıklı kaçırdığı penaltılarla başladı atışlar. İtalyan Massaro 4. penaltıyı kullanamadı. Sonrasında topun başında Baggio vardı. Atarsa grubunun bir bahtı vardı. Top üstten dışarı gitti ve kupanın sahibi Brezilya oldu.
ŞAMPİYON ALMANYA ANCAK SÜRPRİZ KAMERUN OLDU
1990 Dünya Kupası, İtalya’da yapılacaktı. Türkiye olarak uygun bir takımımız vardı. Bu kupaya katılmayı çok istiyorduk. Fakat iç alanda 1-1’lik İzlanda beraberliği ile başladık. Avusturya deplasmanında 3-0 geriye düştük. Tanju ve Feyyaz’la farkı teğe indirdik. Lakin kâfi olmadı.
Ama art geriye 2 Doğu Almanya maçından galibiyet çıkardık. İstanbul’da Tanju’nun (2) ve Oğuz’un golleriyle 3-1 kazandık. Deplasmanda da Tanju ve Rıdvan’ın golleri 2-0’ı getirdi. Bu maçın bir kahramanı da penaltı kurtaran kaleci Engin’di.
Grubun en savlı kadrosu Sovyetler Birliği’ni İnönü’de ağırladık. Lakin 1-0 kaybettik. İzlanda deplasmanında 2-1 kaybettik. Akabinde Avusturya’yı Ali Sami Yen’de 3-0 yendik. Ancak 2-0’lık SSCB mağlubiyetiyle birinci 2 bahtını yitirdik.
Kupanın açılışında son şampiyon Arjantin ile Kamerun oynuyordu. 10 kişilik Kamerun, Omam Biyik’le öne geçti. Maçın sonunda 9 kişi kalsalar da turnuvanın sürprizini yapmıştılar artık.
MİLLA RENK KATTI
Arjantin, ikinci maçında SSCB’yi 2-0 yenerken konuşulanlar Maradona’nın kendi kalesinden elle çıkardığı top ve kaleci Pumpido’nun bacağının kırılmasıydı. Kamerun sürprize devam ediyor Hagi liderliğindeki Romanya’yı da 2-1 yeniyordu. 38 yaşındaki Milla, golleri ve danslarıyla turnuvaya damga vuruyordu.Arjantin, Romanya beraberliğiyle küme üçüncüsü olarak cins atlıyordu. SSCB, Kamerun’u 4-0 yense de küme sonuncusu olarak eleniyordu. Bir daha bu isimle onları görmeyecektik.
4 yıl öncesinin süper Brezilya’sı gitmiş yerine Lazaroni idaresinde kısır bir ekip gelmişti. 3 maçını tek farklı skorlarla kazanmışlar lakin pek şirin bulunmamışlardı.
Tarihin son Batı Alman kadrosu ise güzel maçlar çıkarıyordu. Yugoslavya’yı 4-1, Birleşik Arap Emirlikleri’ni 5-1 yendiler. Uzatmalarda yedikleri golle Kolombiya ile 1-1 berabere kaldılar.
RAHATÇA ÇIKTILAR GRUPTAN
İngiltere, İrlanda ve Hollanda tıpkı kümedeydi. Herkes Mısır’a acıyordu. Ne var ki Mısır, kümesi karıştırdı. Hollanda ile 1-1 berabere kaldılar.Mısır, İrlanda’dan da beraberliği kaptı. Bu kümede tek galibiyet İngiltere’den geldi. Holiganlar, Sardinya Adası’nda terör estirirken İngiltere, Mısır’ı savunmadan Mark Wright ile vurdu. İrlanda ve Hollanda yeniden berabere kaldı. Mısır elenirken Hollanda ve İrlanda’nın sıralamasını kura belirledi. İrlanda ikinci olmuştu.Uzatmalara giden Kamerun-Kolombiya maçında kilidi açan yeniden Milla oldu. Milla 2 gol atarken Kolombiya kalecisi Higuita, ceza alanı dışında kaptırdığı topla ekibini yakan adam oldu. Kamerun, kupada son 8’e kalan birinci Afrika kadrosu oluyordu. Çekoslovakya ise sürpriz Kosta Rika’yı 4-1 yenerek yoluna devam ediyordu.
ARJANTİN İTE KAKA
Brezilya, Arjantin karşısında çok gol kaçırdı. Romario ve Bebeto yeniden kenardaydı. Sonunda olan oldu. Maradona’nın enfes pasında Caniggia galibiyet golünü attı. Arjantin ite kakayoluna devam ediyordu.Batı Almanya ile Hollanda karşı karşıyaydı. Völler ve Rijkaard’ın hengameleri ve tükürükler, maça damga vurdu. Almanlar 2-1 kazanıp çeşidi geçti. İspanya’yı 2-1 yenen Yugoslavya, penaltılarla Romanya’yı eleyen İrlanda, Belçika’yı 119. dakika golüyle mağlup eden İngiltere ve Uruguay karşısında 2-0 kazanan İtalya da onlara katıldı.
Arjantin çeyrek finalde de sıkıcıydı. Yugoslavya’yı penaltılarla geçtiler. Maradona da penaltısını kaçırmıştı halbuki. İtalya, İrlanda önünde Schillaci ile güldü. Almanlar da Çekoslovakya önünde 1-0 kazandılar. Futbolseverlerin sevgilisi Kamerun, İngiltere’yi de salladı. Fakat yaptıkları kolay penaltılar, uzatmalarda 3-2 kaybetmelerine neden oldu.
Yarı finalde konut sahibi İtalya, Arjantin önündeydi. Ve maç Napoli’deydi. Turnuvada birinci sefer gol yiyen ve olağan mühleti 1-1 biten maçta Arjantin kalecisi Goycoechea, Donadoni ve Serena’nın penaltılarını kurtardı. İtalya şoktaydı.
Batı Almanya ile İngiltere ortasındaki maç da Brehme ve Lineker’in golleriyle 1-1 bitti. Uzatmada sarı kart görerek cezalı duruma düşen Gascoigne’un gözyaşları unutulmaz sahneler ortasına girdi. Penaltılarda ise Almanlar kaçırmıyordu. Pearce ve Waddle ise kaçırıyorlardı. Üçüncülük maçında İtalya, İngiltere’yi 2-1 yenerek teselli bulıyordu. Schillaci de gol hükümdarıydı.
Tarihin en nahoş finallerinden birini izledik Roma’da. Brehme’nin tartışılan penaltı golü, Arjantin’in tek şutu, tekme ve arbede. Meksikalı hakem Codesal, Monzon ve Dezotti’yi atıyordu oyundan. Almanlar 16 yıl sonra gelen şampiyonluğun keyfini çıkarıyordu.
