Burdur Valiliği’nden yapılan açıklamaya nazaran; hafriyat çalışmalarından elde edilen bulgular, yapının kent içindeki pozisyonu ve mimari kesimlerinin tarzı, çeşmenin M.S. 23 yılında yaşanan sarsıntıdan sonra inşa edildiğini gösteriyor. Birinci inşa devrinin akabinde çeşme yapısı, çeşitli devirlerdeki ekleme ve değişikliklerle epeyce uzun bir mühlet kentte gösterişli bir su anıtı olarak hem kentin görselliğini artırmış hem de su gereksinimini karşılamış. Çeşmenin çatısının M.S. 417 yılındaki sarsıntıda çöktüğü ve büyük oranda ziyan gördüğü anlaşılıyor. Arkeolojik datalar, yapının birtakım tadilatlar sonucunda yeniden birebir fonksiyonuyla Erken Bizans Çağı’nda da muhtemelen M.S. 7. yüzyıl sonlarına kadar kullanıldığını gösteriyor.
168 orjinal parça
Restorasyon çalışmaları kapsamında çeşme yapısının üst kısmında taç formunda yapıyı tamamlayan konik çatının bir kısmı haricinde toplam 168 yepyeni mimari eleman kullanıldı. Günümüze ulaşmayan ve eksik olan 24 mimari eleman ise imitasyon olarak üretildi. 2022 yılının ağustos ayında başlayan onarım çalışmaları 21 Aralık prestijiyle tamamlandı. Yapının su giriş çıkışına yönelik kontakları da gerçekleştirildi. Çeşmeye su çizgisi döşenerek günümüzde hala kullanılan antik bir kaynaktan su temini de sağlanacak. Bu görkemli yapının yepyeni fonksiyonuyla kullanımının 2023 yılı mayıs ayında başlatılması planlanıyor.
“Köklere dönüş”e bir ödül daha
Bayburt’un Beşpınar köyünde bulunan Kenan Yavuz Etnografya Müzesi, 2021 yılında en itibarlı müzeleri belirleyen Avrupa Müze Forumu tarafından verilen “Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri” yarışında, “Silletto Ödülü”ne layık görülmüş, 2022 yılında da Avrupa Birliği Kültür Mirası/ Europa Nostra Ödülü’nü kazananlar ortasında “Yurttaş İştiraki ve Farkındalık Yaratma” kategorisinde yer almıştı. Büyük ilgi gören müze son olarak 2022 Kültür ve Turizm Bakanlığı Özül Ödülü’ne lâyık görüldü. Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Mükafatları, Türkiye’de özgün eser, uygulama, yorum yahut bilimsel araştırmalarla katkı sunanlara veriliyor. Bakanlıktan yapılan açıklamada mükafatın 2022 yılında “Bulunduğu bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı koyması, lokal halk ile birlikte çalışarak ekonomik ve toplumsal hayat kalitesini artırması, kültür derinliğimizi görünür kılması, tecrübe ve kültür turizminde özgün örnek olması, 2021 ve 2022 yıllarında kültür mirası konusunda Avrupa’nın en değerli iki mükafatını birden kazanarak, milletlerarası alanda ülkemizi muvaffakiyet ile temsil etmesi nedeniyle Kenan Yavuz Etnografya Müzesi’ne verildiği” vurgulandı.
“Samimiyet müzesi”
Kenan Yavuz Etnografya Müzesi Kurucusu Kenan Yavuz, mükafata ait açıklamasında “Kültür ve Turizm Bakanlığımızın özel mükafatına layık görülmemiz bizim için büyük bir gurur ve motivasyon oldu. Biz bir samimiyet müzesiyiz. Köyümüze, toprağımıza ve köklerimize olan borcumuzu ödemek için, toplumsal sorumluluk projesi olarak ailem ve dostlarımız ile birlikte gerçekleştirdiğimiz çalışmaların, böylesine büyük mükafatlar ile buluşması emeğimizi ve çabamızı tescil ediyor” dedi.
26 farklı mekân
Beşpınar köyünde 15 bin metrekare alan üzerinde 26 farklı yerden oluşan müze, yurt içinden ve yurt dışından yüz binlerce ziyaretçi ağırladı. Yavuz, müzeyi “bir sahiplenme hikâyesi” olarak tanımlıyor. Müzede at arabasından kapı tokmaklarına, çeyiz sandıklarından kilimlere yüzlerce etnografik eşyayı görmek mümkün. Bölgenin soyut ve somut kültür mirasını yaşatan müzede, köy meskeni, su değirmeni, klasik çarşı, kuş konutu, butik otel ve restoran üzere kısımlar de var.