İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü tarafından düzenlenen 5. İstanbul Zımnilik Sempozyumu’nda çocukların ve gençlerin çeşitli dijital platformlar, oyunlar ve toplumsal medyada data kapalılığının ihlal edildiğine dikkat çekildi. Sempozyumda hususa ait yapılan çalışmalar ve tahlil teklifleri paylaşıldı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü, İstanbul Kapalılık Sempozyumu’nun bu yıl beşincisini düzenledi. Sempozyum bu yıl “Çocukların ve Gençlerin Yapay Zeka (AI) Sistemleri ile Etkileşimi: Kapalılık ve Ötesi” temasıyla gerçekleşti. Online olarak gerçekleşen milletlerarası sempozyumun açılış konuşmasını İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü’nden Prof. Dr. Leyla Keser Berber yaptı.Keser Berber, konuşmasında “Gençlerin ve çocukların çevrimiçi dünyada girdiği etkileşimlerin sonucunda haklarının ve gizliliklerinin ihlal edilmemesi dünyada hükümetlerin ve ilgili toplulukların gündemlerinin başında yer alıyor” dedi.
Dijital dünyada gerçekleşen çocuk istismarına ait bir ‘Kara Kitap’ hazırladık
Keser Berber, “Türkiye’de bilinen bir çevrimiçi oyun platformunun uygulamalarını ilgili yasalar ile düzenlenen ‘hesap verilebilirlik’ prensibi kapsamında inceledik ve uygulamadaki aksaklıklara dikkat çeken bir makale yayınladık. Çocukların ve gençlerin online şahsî bilgilerinin saklılığı ve korunması mevzularında Türkçe ve İngilizce bilgi kitapçıkları yayınlayarak bunları okullarda dağıttık. Türkiye’de dijital dünyada çocukların cinsel istismarı ile savaşılması için bir yol haritası olarak hazırladığımız, ‘Kara Kitap’ olarak isimlendirdiğimiz bir kitabımız bulunuyor. Türkiye’de bu bahiste değerli adımlar atılmış ve yol alınmış olsa da bu kitap ile mevcut kamu siyasetlerinde belirtilen gayelerin somutlaştırılmasına ve gerekli önlemlerin alınmasına katkı sunduk” dedi.
‘10 çocuktan 3’ü toplumsal medya ve oyun bağımlısı’
Online çocuk hakları, bilgi saklılığı ve çocuk merkezli içerik mevzularında dünya genelinde yürüttükleri projeler ve geliştirdikleri yönetmeliklerle bilinen 5Rights Vakfı’nın Milletlerarası Savunuculuk Yöneticisi ve Avrupa Münasebetler Lideri Leanda Barrington-Leach, vakfın çocuklar için İngiltere’de bir yıldan uzun müddettir uygulamada olan Dataların Korunması Kanunu’nun temelini oluşturan Yaşa Uygun Tasarım Yönetmeliği’ni (Children’s Code) hazırladığını belirtti. Çocukların dijital platformlarda büyük tehlike altında olduğunu vurgulayan Leach, “Yapılan araştırmalar bize gösteriyor ki 10 çocuktan 3’ü online oyun ve toplumsal medya bağımlısı. Kız çocuklarının yüzde 80’i toplumsal medyada paylaştıkları kendi manzaralarını filtreliyor. Multi milyar dolar kıymete sahip online platformlar çocukların ürettiği ücretsiz içeriklere dayanıyor. Çocukların kendileri online platformda kendi sonlarını test edip zorluyorlar. Çocuklar ismine açılan toplumsal medya hesaplarının neredeyse tamamında tanımadıkları yabancılardan bildirilere rastlanıyor” dedi.
Çocuklar için geliştirilen yapay zeka teknolojileri hacklenmeye açık
Veri güvenliği, insan hakları ve tüketici kanunları ile insan-bilgisayar etkileşimi konusunda disiplinlerarası çalışmalar yürüten İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü’nden Uzman Araştırmacı Ayça Atabey ise konuşmasında “Çocukların yapay zekâ tarafından yönetim edilen teknolojiler ile etkileşim içerisine girdiği süreçlerin temel kıymetler, çocuk hakları ve tasarım boyutu üzere pek çok açıdan tekrar ele alınması gerekiyor. Bu teknolojiler tarafından ortaya konulan duygusal yapay zeka çocukların öğrenmesine dayanak olurken süreçleri eğlenceli kılıyor; fakat bu sürecin test edilmesi gerekiyor. Tüm bu sistemler dışarıdan hacklenmeye açıklar. Sistem ve platformların tasarım basamaklarında çocukların beklentilerinin göz önüne alınmadan oluşturulması da meşakkatler yaşanmasına sebep oluyor” dedi.
Uluslararası alanda çalışmalar yürüten akademisyenlerin ve araştırmacıların katıldığı sempozyum dinleyicilerin sorularını sorması ve iştirakçilerin görüşlerini paylaşmasıyla son buldu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
