Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde çiftlik hayvanlarının genetik değerlendirmesini yapabilen bir bilgisayar yazılımı geliştirildi.
Ziraat Fakültesi Zootekni Kısmı tarafından geliştirilen yazılım, Türkiye’de birinci defa kullanılmaya başlanacak.
Ziraat Fakültesi birçok ulusal ve memleketler arası kurum, kuruluş ve üniversitelerle gerçekleştirdiği başarılı projelere imza atmanın yanı sıra kendi akademisyenleri tarafından geliştirilen bilimsel, uygulamalı ve teknik çalışmalarla akademik arenada kelam sahibi oluyor.
Ziraat Fakültesi öğretim üyeleri en son yaptıkları “Dijital Tarım Projesi” kapsamında eserlerin dijital ortamda takibinin yapılabilmesi için yapay zekâ tabanlı bir sistem geliştirerek ilaçlama ve arazi takibi yapabilen otonom araç ve sürü dronlarıyla isminden kelam ettirmişti.
Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Koordinatörlüğü tarafından desteklenen yeni bir proje kapsamında Ziraat Fakültesi Zootekni Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Kemal Yazgan’ın yürütücülüğünde çiftlik hayvanlarının genetik değerlendirmesini yapabilen bir bilgisayar donanımı olan “BUGA” ismi verilen bir yazılım geliştirildi.
Bilgisayar, donanım ve yazılım manasında gelişmiş teknolojiye sahip Ziraat Fakültesi laboratuvarlarında yaklaşık beş yıllık çalışma sonucunda geliştirilen BUGA yazılımı bilhassa koyun, keçi ve sığır tipi hayvan yetiştiriciliği yapan işletmelerde çeşitli devir randıman kayıtları, soy kütüğü kayıtları ve etraf faktörlerine ait kayıtları kullanarak dataları hazırlayabiliyor.
Yazılım, sahip olduğu gelişmiş algoritması sayesinde dataları işleyip en nitelikli hayvanları seçebilme ve etraf faktörlerinden kaynaklanan kusurları tespit edebilme özelliği sayesinde işletme bazlı randıman artışı için epey kıymetli bir araç olma niteliği taşıyor.
Yabancı muadillerinde olmayan gelişmiş bir orta yüze sahip olması, kullanımı için uzmanlık bilgisi gerektirmemesi başka bir değişle ortalama bilgisayar kullanma hüneri olan herkes tarafından rahatlıkla kullanılabilir oluşu ve lisanının Türkçe olması üzere özellikleri sayesinde yazılımın alanda faal bir formda kullanımı bekleniyor.
Ülkemiz hayvancılığında en büyük problemlerden birisinin üstün nitelikli damızlık hayvan seçimi ve üretimi olduğunu belirten Doç. Dr. Kemal Yazgan, “Yapılan çalışmayla ülkemizdeki değerli bir probleme tahlil bulunması amaçlandı. Geliştirilen yazılım büsbütün yerli ve lisanı Türkçe olup alanda çalışan hayvan ıslahı ve seleksiyon üzere hususlarda uzman olmayan şahıslar tarafından kullanılabilecek halde tasarlandı. İşletme kayıtlarını kullanarak genetik olarak üstün bireyleri tespit edip hangi hayvanların çiftleştirildiğinde randımanın ne kadar artabileceğini hesaplayıp bize çıktı olarak verebiliyor. Sistemimiz sayesinde daha az yem girdisi ile daha yüksek randıman artışı sağlanabiliyor.
Ülkemizde TİGEM ve TAGEM üzere kuruluşlarda devlet eli ile yürütülen, bunun haricinde üreticilerimiz tarafından 60 vilayette 23 koyun ile 8 farklı keçi ırkında ve toplamda bir buçuk milyona yakın hayvanla icra edilen hayvan ıslahı projelerinde kullanıldığı takdirde üstün damızlık pahası taşıyan hayvan üretiminde daha süratli ve kesin sonuç alınabilecek. Projemizin özel dala de katkısı çok büyük olacaktır” diye konuştu.
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu ise; “İnsan beslenmesinde bitkisel üretim dışında hayvansal üretim de kıymetli yer almaktadır. Artan nüfusun besin gereksiniminin karşılanmasında değer kazanan hayvansal üretimin arttırılması damızlık bedeli yüksek olan verimli hayvanların muhakkak yazılımlar aracılığıyla denetim altına alınması ve izlenmesi gerekmektedir. Fakültemiz Zootekni Kısmı Öğretim Üyemiz Doç. Dr. Kemal Yazgan tarafından geliştirilen yazılım sayesinde ülkemizde bulunan hayvan çeşitleri, verimlilikleri ve potansiyel kullanım durumları izlenebilecektir.
Ülkemizde randımanı yüksek olan hayvan ırklarının denetim altına alınması ve daha yüksek verimliliğin devam ettirilmesi durumunda insan beslenmesi yanında, verimli hayvanların korunması ve iktisada değerli katkıları olacaktır” dedi.
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından geliştirilen yazılımın, yabancı muadillerinde olmayan orta yüz yapısı ve kullanım kolaylığı sayesinde sadece ülkemizde değil dünyada da geniş bir kullanım alanına sahip olacağı öngörülüyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
