Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü FAO nun kuruluş günü olan 16 Ekim Dünya Besin Escort Bayan Günü olarak kutlanmaktadır Her yıl belirlenen bir tema çerçevesinde yapılan etkinliklerde açlık ile uğraş yetersiz beslenme adil paylaşım besin üretimi ve besin güvenliğine ait hususlar gündeme getirilerek gerçek besin ve Bayan escort tarım siyasetlerine dikkat çekilmek istenmektedir 2022 yılı teması Kimseyi Geride Bırakma” vurgusudur. Daha düzgün bir dünya inşa etmek için yapılanlara rağmen ne yazık ki, birçok insan geride bırakılmıştır. Ve bu geride bırakılan beşerler yoksulluk içinde, açlık ile uğraş etmektedirler. Yıllardır sömürülen ve geride bırakılan bu beşerler, günümüzde “gelişmiş batı”nın kapısına dayanıp büyük mülteci sorunu olarak karşılarına dikilmiştir.
Dünyada şimdi üstesinden gelinemeyen yeni paylaşım savaşları salgın hastalıklar ve insan eliyle yaratılan iklim değişikliği üzere fevkalâde şartlar sürecinde besin egemenliği besin Escort teminatı ve besin güvenliği sıkıntıları üzerinde çok durulmakta lakin ne yazık ki sürdürülebilir ve kalıcı tahlillere ulaşılamamaktadır
Günümüzde dünya üzerinde üretilen tarım ve besin eserleri dünya nüfusunu beslemeye yetecek ölçüdedir Fakat dünyada 800 milyonun üzerinde insan yani her dokuz şahıstan biri yatağa aç girmektedir Ülkemizde ise insanlarımızın 22 si istikrarlı ve kâfi beslenememekte 8 5 u ise açlık hududunda yaşamaktadır Yaşanan bu açlık sorunu adil olmayan gelir ve besin dağılımından kaynaklanmaktadır
Diğer taraftan tükettiğimiz besinlerin muteber olmasının kıymeti dünyada her yıl yaklaşık 600 milyon kişinin hijyenik olmayan ve önemli ölçüde ziyanlı kimyasallar ile bulaşık besinleri tükettikten sonra hastalanması ve kıymetli bir kısmının hayatını yitirmesinden anlaşılmaktadır Bedenimize yarar sağlasın diye tükettiğimiz besinler emniyetli değil ise yarar bir yana sıhhatimizi bile tehdit etmektedir
Diğer bir sorun alanı olarak da ağır etraf kirliliği nedeniyle su kaynaklarının toprağın kirletilmesi ormanların sulak alanların ve ekosistemin tahrip edilmesi tarım alanları ve meraların maksat dışı kullanılması iklim değişikliği nüfus artışı üzere problemlerin yakın gelecekte başta su krizine ve toprak kıtlığına münasebetiyle besin krizine yol açacağı bilinmektedir
Bu aksilikler yanında besine erişimin önündeki en kıymetli mani yaşanan ekonomik zorluklardır Son yıllarda uygulanan ekonomik siyasetler nedeniyle ülkemizde enflasyon denetimden çıkmış ve besin enflasyonunda Avrupa da birinci Dünya da ise dördüncü sıraya yükselmiş durumdayız Bu yakıcı sorun tüm vatandaşlarımızı olumsuz etkilerken sarfiyat kalemlerinde besine ayrılan hissenin 30 70 üzere kıymetli bir yer tuttuğu en dezavantajlı kesim olan dar gelirli vatandaşlarımız ise temel besinlere bile erişemez duruma gelmiştir
Dünyadaki gelişmeleri göz gerisi etmemekle birlikte ülkemizdeki yüksek enflasyon ve de besin enflasyonundaki daima artışı ziraî girdi fiyat endeksi ve tarım eserleri üretici fiyat endeksi ile birlikte değerlendirdiğimizde önümüzdeki ay ve yıllarda bizleri çok daha sıkıntı günler beklemektedir
TÜİK resmi bilgilerine nazaran 2021 yılı Eylül ayında 19 58 olan Tüketici fiyat endeksi TÜFE yani enflasyon oranı 2022 Eylül ayında 83 45 olmuş besinlerin yıllık enflasyon oranı ise Eylül 2021 de 28 79 iken Eylül 2022 de 93 05 olarak ilan edilmiştir Enflasyon Araştırma Kümesi ENAG 2022 Eylül ayına ait yıllık enflasyonu 186 27 olarak açıklamıştır Son dört ayda besin fiyatları dünyada 12 düşerken Türkiye de 20 yükselme görülmüştür Besin fiyatlarındaki daima artış sonucu et ve süt eserleri yumurta yağ hububat bakliyat şeker üzere temel besinler ulaşılması güç ve neredeyse lüks tüketim malı haline gelmiştir
Tarımsal girdi fiyat endeksi Tarım GFE 2021 yılı Temmuz ayında 29 38 iken 2022 Temmuz ayında 133 41 olarak açıklanmıştır Gerçek artışların çok daha fazla olduğu süreçte TÜİK e nazaran bile ziraî üretimdeki girdi fiyatlarındaki olağan üstü artış özellikle de hayvan yeminde 145 2 güç ve mazotta 201 1 gübrede 234 8 artış beraberinde ziraî eserlerin fiyatlarında da artışa neden olmaktadır Bu da besin hususlarının soframıza çok yüksek fiyatlarla gelebileceğini kimilerimiz içinse hiç gelemeyeceğini tabir etmektedir
Tarım eserleri üretici fiyat endeksi Tarım ÜFE 2021 yılı Temmuz ayında 24 69 iken 2022 Yılı Temmuz da yıllık 157 9 2022 Ağustos ta 142 42 olmuştur Resmi olmayan kaynaklarda ise bu sayıların çok daha yüksek olduğunu görüyoruz Tarım eserleri üretici maliyetlerindeki yükselmeyi gösteren bu oranlar bize Tarım ÜFE ile TÜFE ortasındaki makasın kapanmadığı sürece besinde tüketici fiyatlarının önümüzdeki aylarda da yükselmeye devam edeceğini yani zerzevat meyve bakliyat ekmek et ve süt fiyatlarının artacağını hasebiyle halkın yoksulluğunun daha da derinleşeceğini göstermektedir
Tarımsal girdilerde ve temel eserlerde dışarıya bağımlılığın sürdüğü günümüzde maliyetlerdeki yüksek artışa rağmen somut tedbirler alınmaması ve yetersiz vaktinde ödenmeyen takviyeler nedeniyle çiftçilerimiz üretimden çekilmektedir Tüketim probleminin tahlilinin üretim problemini çözmekten geçtiği gerçeğine rağmen uygulanan yanlış siyasetler nedeniyle üretimde devamlılık ve kendimize yeterlilik sorunu büyümekte üreticilerimiz kaybederken tüketicilerimiz de kâfi ucuz sağlıklı besine erişememektedir
Gıda fiyatlarındaki yüksek artış bir öbür sorunu da beraberinde getirmektedir Halkımız görece ucuz olduğu için merdiven altı üretim denilen nerede ve ne şartta üretildiği aşikâr olmayan büyük oranda taklit ve tağşiş yapılan ve hatta sıhhat riski taşıyan besinlere yönelmektedir
Bununla birlikte geleceğimiz olan çocuklarımızın sağlıklı ve istikrarlı beslenememesi gelecekte fizikî ve mental olarak geri kalmış bir jenerasyonun ortaya çıkmasına neden olacaktır Çocuklarımızı inançlı ve kaliteli besine ulaştırmak en evvel devletin sorumluluğundadır Beslenme gereksinimi hakikat uygulamalar ile en geniş kapsamda karşılanmalıdır
Bilinmelidir ki ülkemizde besin fiyatlarındaki bu önlenemez artışın esas nedeni genel iktisat ve de tarım siyasetlerinde yıllardır ısrarla sürdürülen taraflı ve yanlış siyasetlerdir Üretim ve emek yerine rant ve sermaye taraflı ekonomik siyaset tercihleri kamunun alandan çekilerek üreticiyi büyük şirketlerin insafına terk eden özelleştirmeci takviyeleri azaltan ve dışarıya bağımlılığı artıran neoliberal tarım siyaset tercihleri bugün yaşanan meselelerin temel nedenidir
Gıda fiyatlarının yüksek olmasının başında gelen nedenlerin bir oburu ise ülkede besin ve besin girdisi üretimi yapan KİT lerin özelleştirilmesi ya da fiziki olarak ortadan kaldırılmalarıdır Kamuya ilişkin şeker fabrikaları gübre fabrikaları yem fabrikaları ile Et Balık Kurumu ve Süt Sanayisi Kurumunun özelleştirilerek satılması ve bu fabrikaların kombinaların birçoğunun yıkılarak emlakının kentsel rant elde etmek hedefiyle inşaat konut plaza alışveriş merkezi yapılması için kullanılması yerli ziraî üretimin azaltılması ve tarım dalının dışa bağımlı hale getirilmesinin temel nedenlerinden biridir
Ülkemiz ziraî üretimde yaşanan yapısal problemlere kalıcı tahliller üretmeden kolaycı yaklaşımlarla yaşanan sıkıntıları dışalım formülüyle çözmeye kalkmaktadır Bu durum kendi çiftçimizi cezalandırırken yabancı ülke şirketlerini ve çiftçilerini ödüllendirmektedir Bu çeşit yanlış siyasetler kâr elde edemeyen çiftçilerimizin üretmekten vazgeçmesi sonucunu doğurmaktadır Tarım alanlarının ziraî üretimin çiftçi sayısının ve kırsal alan nüfusunun daima azaldığı bu süreçte en büyük hisse aracılara tüccarlara ve kontratlı tarımla çiftçiyi taşeronu olarak kullanan büyük şirketlere ve market zincirleri ile ithalatçı firmalara gitmektedir
Ülkemizde yüksek besin enflasyonu ile yaşamak mukadderat değildir Bu olumsuz gidişe dur demek zorundayız Dünyanın ve ülkemizin geleceği için her şartta üretmeye devam etmek üretimi ve üretenleri desteklemek zorundayız Ülke seviyesinde ziraî üretim seferberliği ilan ederek çiftçilerimizin bitkisel ve hayvansal tarım eserlerini daima üretebileceği imkanlarını güçlendirmeliyiz Girdi maliyetlerini azaltarak küçük üreticiye uygun şartlarda ziraî kredi kullanma ortamı yaratarak ve ziraî takviyeleri artırarak ziraî üretim planlaması kapsamında yerli ve kâfi üretime geçmeliyiz Kuraklığın tesirlerini azaltmak için sulu tarım yatırımlarını hızlandırmalıyız Besin tedarik zincirini demokratik üretici ve tüketici kooperatifleri yoluyla kısaltarak tüketicilerimizin bu besinlere uygun fiyatlar ile sürdürülebilir bir formda ulaşmasını sağlamak zorundayız
Yaşadığımız besin krizinden kurtulabilmek rant ve beton iktisadı yerine üretim iktisadını sermayenin öncelikleri yerine kamusal ve toplumsal çıkarları gündelik siyasetler yerine planlı kalkınmayı önceleyen Kamucu Tarım ve Besin Politikaları nı savunmakla ve yaşama geçirmekle mümkündür
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ne bağlı Besin Kimya ve Ziraat Mühendisleri Odaları olarak açlığın yokluğun ve yoksulluğun son bulduğu hakça ve adil paylaşımın olduğu bir ülke ve dünya hasretiyle bilimden üretimden beşerden emekten tabiattan kamu faydası ve toplum çıkarından yana tavrımız sürecektir
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı
