FAO önderliğinde hazırlanan 2022 Dünyada Besin Güvenliği ve Beslenme Raporu’nun (SOFI) lansman aktifliği Özyeğin Üniversitesi’nin mesken sahipliğinde gerçekleşti.
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO), Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Kurulu (UNECE), Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF), Dünya Besin Programı (WFP), Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından ortaklaşa hazırlanan yıllık rapor, her türlü yetersiz beslenme, mevcut beslenme sistemleri, bireyler, toplum ve dünya için beslenmenin maliyetlerini de içeren kapsamlı bir tahlil sunuyor.
Bu yılki rapor, birinci olarak, sağlıklı bir beslenmenin maliyeti ve karşılanabilirliğine ait güncellenmiş kestirimler de dahil olmak üzere, dünyadaki besin güvenliği ve beslenme durumuna ait en son data ve bilgileri sunuyor. Rapor, besleyici besinlerin başka besinlere ve insanların gelirlerine nazaran maliyetini azaltarak “gıda ve tarım siyaseti takviyesinin sağlıklı beslenmeyi daha uygun hale getirmek için tekrar kullanılmasına” odaklanıyor.
2022 Dünya Besin Günü, FAO, IFAD, WFP ve Özyeğin Üniversitesi paydaşlarının geniş iştirakiyle gerçekleşti. Dünya Besin Günü 2022’nin ana teması ‘Kimseyi Geride Bırakma: daha âlâ üretim, daha uygun beslenme, daha yeterli etraf ve daha âlâ sağlık’ olarak belirlendi. Bu temanın da vurgulandığı lansman, gençlerin etkileşimli iştirakiyle ülkelerin sonlu kamu kaynakları ile gıdayı daha verimli ve aktif bir halde nasıl kullanabileceklerini, besin ve tarım üzerindeki muhtemel tesirlerini birlikte değerlendirmeyi amaçladı. Ayrıyeten aktiflik, dünyadaki besin ve beslenme durumunun derinlemesine tartışılmasına ve raporun bulguları hakkında farkındalık yaratılmasına katkı sağladı.
Lansman, aktifliğe mesken sahipliği yapan Özyeğin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Esra Gençtürk’ün açılış konuşması ile başladı. Prof. Dr. Gençtürk; “Birleşmiş Milletler’in belirlediği 17 Sürdürülebilir Kalkınma Emeli doğrultusunda Özyeğin Üniversitesi, geleceğin karar vericileri olan gençlerin sürdürülebilirliğin açılımı, gerekliliği ve ihtiyaçları konusunda şuurlu ve faal bireyler olması için eğitimden araştırmaya, öğrenci kulüplerinin faaliyetinden dış paydaşlar ile ortak projelere kadar çok boyutlu ve katmanlı çalışmalar gerçekleştirmektedir. Kampüsümüzle sonlu kalmayan bir dönüşüme liderlik eden teşebbüsçü bir araştırma üniversitesi olarak bilimsel çalışmalarımızın, pratik ve tesirli tahliller olarak hayata geçirilmesini önemsiyoruz. Bu doğrultuda daha yeterli bir dünya gayesinin en kritik ögelerinden olan besin sıhhati ve güvenliği alanındaki bu değerli raporun lansmanına konut sahipliği yapmaktan onur duyuyoruz. Hiç kuşku yok ki açıklanan raporun bulguları, senaryo tahlilleri ve tahlil teklifleri, adil ve sürdürülebilir besin sistemlerinin gelişiminde yönlendirici olacaktır. Biz de Özyeğin Üniversitesi olarak tüm akademik ve idari takımımız, öğrencilerimiz ve mezunlarımızla bu hareketin etkin birer üyesi olmaya devam edeceğiz” dedi.
“Gelecek gençlerin elinde”
Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündeminin ikinci gayesi “Sıfır Açlığa” ulaşmanın önünde kuvvetli bir sürecin olduğuna işaret eden FAO Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü ve Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu konuşmasında açlığı, besin güvensizliğini ve yetersiz beslenmeyi sona erdirmek için dünyanın yanlış yolda ilerlediğini vurguladı ve kelamlarına raporda yer alan kıymetli dataları paylaşarak devam etti:
“2021 yılında 828 milyon kadar aç insan varken bu sayı pandemi ile daha da arttı. Yeniden birebir biçimde 2021 yılında 2.3 milyar olan besin güvensizliği pandemi ile 350 milyon daha arttı. Dünya’daki global nüfusun 11,7’si çok önemli manada besin güvensizliği yaşıyor. 2020 yılında sağlıklı beslenmeye gücü yetmeyen insan sayısı dünyanın her bölgesinde arttı. Yetersiz beslenme tüm bölgelerde birçok biçimde devam etse de sayılar kalıcı bölgesel farklılıklar göstermekte ve ülkeler ortasında Afrika en ağır yükü taşıyor. Afrika’da her beş şahıstan biri -nüfusun yüzde 20,2’si- 2021’de açlıkla karşı karşıya kalırken, bu oran Asya’da yüzde 9,1 ve Latin Amerika’da yüzde 8,6. dünyada 3,1 milyar insanın sağlıklı beslenmeye gücü yetmedi. Tıpkı vakitte besin güvensizliğindeki cinsiyet farkı da büyümeye devam ediyor. Kırsal bölgelerdeki ve fakir hanelerdeki çocuklar bodurluğa ve israfa karşı daha savunmasız. Kentsel alanlarda ve daha varlıklı hanelerde yaşayan çocuklar ve yetişkinler, bilhassa bayanlar da sırasıyla çok kilo ve obezite riski altında. Güncellenmiş kestirimler, 2030’da yaklaşık 670 milyon insanın yetersiz besleneceğini gösteriyor.
Bu noktada sihirli bir tanım ya da standart bir formül yok. Besin ve tarıma yönelik siyaset takviyesi, ülke gelir kümelerine, besin kümelerine, emtialar ve vakte nazaran farklılık gösterir. Hükümetler kendi gereksinimlerini göz önünde bulundurarak hudut tedbirleri, mali sübvansiyonlar, genel hizmetlerin finansmanı ve piyasa fiyat denetimleri üzere ilgili araçları seçebilirler. Bunlar, sağlıklı beslenme maliyetlerinin düşürülmesi ve küçük ölçekli çiftçiler, kırsal bölümdeki bayanlar ve gençler için dayanak maksadıyla fiyat teşvikleri ve caydırıcı ögeler yaratmak için kritik değere sahiptir.
SOFI 2022 raporu, simülasyonlar sağlamanın yanı sıra, tarım üreticilerini farklı siyaset araçlarını kullanmalarını desteklemek için mevcut bütçelerin yine tahsisine odaklanıyor. Maksada uygun besin ve tarım siyaseti dayanağı için modele dayalı senaryoların yeni bir tahliline dayanan rapor, dünya çapındaki ülkelerin mevcut kamu takviyesini besin ve tarıma yönelik yine kullanmalarını ve sağlıklı bir diyetin karşılanabilirliğini artırmalarını sağlayacak potansiyel seçeneklere işaret ediyor.”
“Yeterli besin kâfi değildir”
WFP Türkiye Temsilcisi ve Yöneticisi Parvathy Ramaswami ise, krizlerin çarpıştıkça, gereksinimlerin arttığını ve sıkıntı kazanılan kalkınmanın kaybedilme riskini artırdığının altını çizdi ve şunları ekledi:
“Artık geniş ölçekte uzun vadeli dayanıklılık oluşturmak ve sağlıklı beslenmeyi daha erişilebilir ve uygun fiyatlı hale getirmek her zamankinden daha değerli. WFP’nin ‘değişen hayatlar’ programları, toplulukların şoklara dayanmasına ve bu şoklardan daha güzel kurtulmasına yardımcı olur. Besin ve sıhhat ortasında çok değerli bir ilişki vardır. Artık dünya sağlıklı beslenmenin değerini kavramalı. Telaffuzlarımız ve hareketlerimizle dünya için ortak çalışmalarımızı hızlandırmalı ve sürdürmeliyiz. Ve her vakit hatırlamalıyız. Kâfi besin kâfi değildir; sağlıklı beslenme hayat içindir ve sürdürülebilir beslenme, besin gündemini ileriye taşımalıdır.”
Açılış konuşmaları sonrasında lansman, FAO Besin Güvenliği Uzmanı Keigo Obara’nın sunumu ile devam etti. Keigo Obara SOFI 2022 raporunun değerli çıktılarını üniversite öğrencileri ve iştirakçilerle paylaştı.
FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık moderatörlüğünde ve öğrenciler başta olmak üzere tüm iştirakçilerin faal paylaşımları ile gerçekleşen panel ile aktiflik son buldu. Panele, Özyeğin Üniversitesi’nden Doç. Dr. Faik Gür ve IFAD Türkiye Program Koordinatörü Taylan Kıymaz konuşmacı olarak katıldı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
