Yalnızca yetişkin erkeklerde görüldüğü sanılan fakat erkek çocuklarda ve ergen erkeklerde de rastlanabilen varikosel, fark edilip tedavi yoluna başvurulmadığında ilerleyen periyotlarda erkek kısırlığına neden olabiliyor. Bu sebeple 10 yaş ve üstü erkek çocuklarının kesinlikle çocuk ürolojisi uzmanları tarafından muayene edilmesi değer taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Ürolojisi Bölümü’nden Doç. Dr. Onur Telli, çocuklarda varikosel hakkında bilgi verdi.
Varikosel 10 yaş altında yüzde 1 oranında, 10 yaş üstünde ergenlik devrinde yüzde 11 oranında görülebilen bir hastalıktır. Pek çok ebeveynin, çocuklarda ya da ergenlik periyodunda görülmediğini düşündüğü bu sorun erken yaşta tespit edilebilir. Varikosel, çocuk sahibi olamayan erkeklerde yüzde 40 oranında görülmektedir. Bu nedenle varikoselin erken devirde teşhis ve tedavi edilmesi ile çocukların ileriki periyotlarında sorun yaşaması da önlenmiş olur. Varikosel tedavi edilmezse sperm kalitesinde düşmeye, testislerde küçülmeye ayrıyeten erkeklik hormonu üretiminde azalmaya sebep olabilir. Bu da çocuk sahibi olmayı etkileyen bir durumdur.
Ağır yük taşıyan ya da ağır idman yapan çocuklarda görülebiliyor
Varikoselin tam olarak sebebi bilinmemekle birlikte; ağır yük taşıyan, ağır idman yapan, uzun mühlet ayakta duran çocuklarda görüldüğü düşünülmektedir. Çocuklarda varikosel dışarıdan bakıldığında anlaşılabilecek bir durum değildir. Çok az olarak belirti veren sorun bazen ağır idmanlardan sonra, sıcak havada uzun mühlet faal kalınırsa çocuk tarafından testis bölgesinde tartı ya da donukluk formunda hissedilebilir. Her ne olursa olsun kesinlikle çocukların bir çocuk ürolojisi uzmanı tarafından muayene edilmesi, erkenden tedbir alınmasını sağlar.
Teşhiste altın standart fiziki muayene
Çocuk ürolojisi uzmanları çocuğun öncelikle bir sıhhat geçmişini alıp; fiziki muayeneyi gerçekleştirir. Varikosel teşhisinde altın standart fiziki muayenedir. Fizik muayene sıcak bir ortamda hasta ayakta ve yatar durumda iken valsalva hareketli (ağız ve burun kapalıyken nefes verilmesini içerir) ve valsalva hareketsiz biçimde başka ayrı uygulanmalıdır. Hasta ayağa kaldırılmadan yahut valsalva hareketi olmadan yapılan muayenelerde kimi varikoseller atlanabilir. Şayet uygun görülürse farklı tetkikler de istenebilir. Fiziki muayene ayakta ve yatar konumda gerçekleşmektedir.
Ultrason sonucuna nazaran uygun tedavi planı belirlenir
Testis hacminin ölçülmesi adolesan varikoselli olguların değerlendirilmesinde en kıymetli basamaklardan biridir. Bu hasta kümesinde semen tahlilinin kullanımı kısıtlı olduğu için testis hacminin ölçülmesi hem cerrahi gerekliliği belirlemek hem de operasyon sonrası takip istikametinden kıymetlidir. Testis hacim ölçümü çeşitli orkidometrilerin (Prader, Takihara) yanı sıra ultrasonografi ile de yapılabilir. Testis hacimlerinin ölçümü tarafından Prader orkidometri ve ultrasonografi karşılaştırıldığında, yaş ve testis hacimlerinden etkilenmeksizin yüzde 99 ahenk sağlanırken; olguların yalnızca yüzde 2’sinde yüzde 10‘dan fazla yahut 2 ml’den fazla hacim farklılığı saptanmıştır. Bu değerlendirmelere dayanarak, pediatrik ürolog en düzgün tedaviyi önerecektir.
10 yaş altında görülürse farklı problemler da olabilir
Erkek genital organı testisi oluşturan toplardamarlarda genişleme, ödem ve yüksek basınç ile karakterize olan varikosel toplumda yüzde 15 oranında bildirilirken, infertil erkeklerde yüzde 40 oranında görülmektedir. Ülkemizde ise dört binden fazla çocuğun incelendiği bir çalışmada; 10 yaş altında yüzde 1’den az olan varikosel görülme oranının 11-19 yaş ortasındaki çocuklarda yüzde 11’e yükseldiği gösterilmiştir. Adolesan varikoselin giderek daha güzel anlaşılması ile gelecekte infertilite riski taşıyacak çocukları ayırt edebilecek bir protokolün geliştirilmesi umulmaktadır. Böylelikle bu çocuklara daha erken müdahale edilip riskten kurtulmalarının yolu açılacaktır. Bu ortada 10 yaş altında tespit edilen varikoselin altında Wilms tümörü, Nöroblastom ve hidronefrotik böbrek üzere rahatsızlıklar yatabilir.
Mikrocerrahi operasyonla tedavi edilebiliyor
Varikosel mikrocerrahi usulle muvaffakiyetle tedavi edilebilmektedir. Bu operasyon özel eğitim ve deneyime sahip cerrahların yapabileceği bir cerrahi formudur. Kasık bölgesinden küçük bir kesik yapılarak testis damarlarına gidilir, sorun yaşatan toplardamarlar iptal edilir; atardamar ve lenf damarlarına ziyan verilmez.
Ağrısı olmayanlar takip ediliyor
Fizik muayenede karşı testise nazaran 20’den fazla küçülme ve beraberinde ağrı, hassasiyet olan varikosel haricinde genel olarak varikoseli olan hastalar takip edilmektedir. Sistemli takipler sonucunda gerekli görüldüğü takdirde şahsa özel çağdaş tedaviler uygulanabilmektedir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
