Deneyimsiz yatırımcılarda sürü davranışı görülüyor
Borsada yatırım yapan pek çok kişinin kararları aldıkları olumlu ya Escort Küçükköy da olumsuz haberler ve edindikleri bilgiler karşısında şekillenebiliyor Bireylere borsada yatırım yapma kararı aldıran en kıymetli ruhsal faktörlerden birinin gelişmeleri kaçırma korkusu olduğunu belirten uzmanlar kısaca FOMO olarak tanımlanan bu Mecidiyeköy escort dehşetin toplumsal medyada güçlü olarak hissedildiğini söz ediyor Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk bilhassa borsada neler olup bittiğini tam olarak bilmeyen yatırımcıların ziyadesiyle spekülasyonlara maruz kalarak olumsuz haberler karşısında panik Merter escort bayan yaşadıklarına dikkat çekiyor Şentürk yatırımcıların birçoklarının tecrübesiz olduğunu ve borsa piyasalarında en sık karşılaşılan sürü davranışının bu bireylerde gözlemlendiğini vurguluyor
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk borsa yatırımlarında şahısların davranışlarını belirleyen ruhsal ögeler hakkında değerlendirmelerde bulundu
Gelişmeleri kaçırma korkusu değerli bir faktör
Bireylere borsada yatırım yapma kararı aldıran en değerli ruhsal faktörlerden birinin FOMO ismi verilen gelişmeleri kaçırma korkusu olduğunu belirten Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk FOMO ya sahip bireylerde öbür insanların kendisinden daha düzgün tecrübelere sahip olduğu kendisinin ise bunlardan eksik kaldığı fikri ön plandadır Yatırım yapmayı düşünen ya da kararsızlık yaşayan bireyler daha evvel borsaya girmiş ve yatırım yapmış bireylerin tecrübelerinden kelamlarından ve hareketlerinden etkilenerek çıkar sağlamak konusunda geride kalmış olduklarını düşünüp bu yanlılığa kapılıyorlar dedi
FOMO nun en güçlü hissedildiği yer toplumsal medya
Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk borsa yatırımcıları ya da borsaya yatırım yapmayı düşünenlerin her gün yüzlerce borsa haberi ile karşı karşıya kaldıklarını söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti
FOMO nun en güçlü hissedildiği yerin elbet ki toplumsal medya olduğunu söyleyebiliriz Bireyler yatırım yapmadan evvel borsa ile uğraşan şahısların hesaplarını takip etmeye başlıyor FOMO tesiri tam da bu noktada kendisini gösteriyor Toplumsal medya uygulamalarında farklı birçok bilgiye maruz kalan birey muhakkak payları satın almaya teşvik edilebiliyor Yatırımcılar aldıkları bir pay süratle yükseliyorsa daha büyük bir yatırım yapmadıklarına pişman olabiliyor Daha evvel almayı düşünüp almadıkları öteki bir pay yükselirse bu defa de fırsatı kaçırdıkları için huzursuz oluyorlar Böylece bilhassa borsanın yeni yatırımcıları paylar yükselirken kendilerini borsanın daha da içine çekilmiş formda buluyor
Spekülasyonlara maruz kalıyorlar
Çoğu insanın borsada tam olarak neler olduğunu bilmemesinin spekülasyonlara maruz kalmalarına yol açtığını söz eden Dr Erman Şentürk Bu durum birebir vakitte bilgi kirliliği içinde ağır tasa yaşamalarına da neden oluyor FOMO yanlılığı öncesi kısmi olan tasa seviyesi genel olarak yapılan yatırımdan sonra da azalmıyor ve hatta bazen artış yaşıyor Nihayetinde borsa hakkında kâfi bilgi ve tecrübeye sahip olmayanlarda sık karşılaştığımız FOMO yanlılığına yatırım yapmadan evvel bilhassa dikkat edilmeli ihtarında bulundu
Olumsuz haberler panik satışları yaptırıyor
FUD kavramının yanlış bilgilerin kaygı belirsizlik ve kuşku ortamı yaratmak için süratli halde yayılması olarak tanımlandığını belirten Dr Erman Şentürk Ana kaynağı manipülasyon ve dezenformasyon olan FUD iktisatta sıklıkla karşılaşılan bir olgudur Bilgi alma yoluyla tecrübelenen bu kavram borsa hakkında olumsuz bir haberle karşılaşıldığında da ortaya çıkıyor Piyasaya borsa ile ilgili olumsuz yeni bir bilgi ya da haber sürüldüğünde birinci etapta bunun gerçek ya da yanlışlığını teyit edebilmek hiç de kolay olmuyor Araştırmalar olumsuz haberlerin olumlu haberlere kıyasla beşerler üzerinde daha tesirli olduğunu daha süratli biçimde yayıldığını ve ağır korku ile panik satışları yaptırdığını gösteriyor dedi
En sık sürü davranışı gözlemleniyor
Sürü davranışının diğerlerini takip etmeyi yahut küme davranışlarını taklit etmeyi tercih eden bireylerde sıklıkla gözlendiğini lisana getiren Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk Finans piyasasında en yaygın olarak görülen bilişsel yanlılık sürü davranışıdır Bu davranış yatırımcıların bilgilerinden yahut yatırım yaptığı şirketin beklentilerinden fazla öteki yatırımcılardan gelen bilgilere güvenme eğiliminde olduğunu gösterir Borsa piyasasında bulunan bireylerin büyük çoğunluğu tecrübesiz yatırımcılardan oluşuyor Bu şahıslar hudutlu bilgiye dayanan kararları sonucunda çoklukla kısa vadeli yararlar arıyor ve yanlış vakitlerde alım satım yaparak birçok vakit para kaybediyorlar sözlerini kullandı
Kazançtan çok kayıptan kaçınmaya odaklanıyorlar
Bireylerin kayıptan kaçınmayı tıpkı ölçüde çıkar elde etmeye tercih etme eğiliminde olduklarını da vurgulayan Dr Erman Şentürk Bu birebir bedelde bir şey kaybetmenin kazanmaktan çok daha travmatik bir tesir yaratması ile bağlantılıdır Bireyler ne kadar kazandıklarından fazla ne kadar kaybettiklerine daha fazla odaklanma ve riskten mümkün olduğunca kaçınma eğiliminde oluyor Borsa yatırımcılarında da sıklıkla gözlenen kayıptan kaçınma davranışı piyasaların çalkantılı devirlerinde yatırımcıları daha inançlı liman arayışına itebiliyor dedi
Bilgisine çok güvenenlerde demirleme tesiri görülüyor
İnsanların bir husus hakkında duyduğu birinci bilginin ekseriyetle gerçek olduğuna inanmaya ve karar verirken bu bilgiye fazlaca güvenmeye meyilli olduklarını belirten Dr Erman Şentürk Daha sonra yapılan bütün değerlendirmeler ve verilen kararlar temelde çoklukla bu birinci bilgiye nazaran şekilleniyor ve değiştirilmesi de kolay olmuyor Demirleme tesiri piyasalar hakkındaki bilgisine çok güvenen ve bu bilgiye dayanarak kararlar alan sıradan borsa yatırımcılarında epeyce sık gözlenleniyor diye konuştu
Yüksek kar fikri optimistlik yanlılığa yol açıyor
İyimserlik yanlılığının insanların olaylar ya da durumlar karşısında olumsuz sonuçlarla müsabaka olasılıklarını ekseriyetle hafife almaları ve göz arkası etmeleri ile bağlantılı olduğunu söz eden Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk Borsada optimistlik yanlılığı birçok kişinin pay senedi almaya ve kazanmaya başladığını gördükten sonra ortaya çıkıyor Beşerler borsanın uygun kazandıran bir yatırım aracı haline geldiğini fark etmeye başlarken yatırım yaptıkları takdirde yüksek kar sağlayabilecekleri fikri bu yanlılığa neden oluyor dedi
Olumsuz haberleri görmezden geliyorlar
İnsanların fikirlerine aykırı çeşitli bilgilerle ya da haberlerle karşılaştıklarında bunları görmezden gelme ya da bunlara kayıtsız kalma yolunu seçebildiklerini tabir eden Psikiyatri Uzmanı Dr Erman Şentürk Buna rağmen fikirlerini destekleyen bilgilere ya da haberlere çok derecede değer atfedebilirler Onay yanlılığı ismi verilen bu bilişsel süreç finans dünyasında da karşımıza çıkıyor Borsaya yatırım yapmış birtakım bireylerin fiyatların düşeceğine dair olan haberleri dataları görmezden gelmesi ve bunları gözardı etmesi onay yanlılığına hoş bir örnektir diye konuştu
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı
