Çocukların dijital medya kullanımı kısıtlanmalı mı
Sosyal medyanın çocuklar tarafından çok ağır formda kullanılmasının beraberinde erotik hikaye birçok sakıncaları da getirdiğine dikkat çeken uzmanlar dijital reşitlik kavramının altını çiziyor Kimi ülkelerde 13 bazılarında 16 olarak belirlenen dijital reşitlik yaşında şimdi bir uzlaşı sağlanmadığını söz eden uzmanlar dijital porno hikayeleri reşitlik yaşının belirlenmesi halinde çocukların da sorumluluk alabileceğini belirtiyor Doç Dr Aylin Tutgun Ünal çocukların dijital medya imkanlarından yoksun bırakılmasının gerçek olmadığını kaydediyor
Üsküdar Üniversitesi İrtibat Fakültesi Yeni Medya ve liseli hikayeleri Gazetecilik kısmından Doç Dr Aylin Tutgun Ünal dijital reşitlik konusunda değerlendirmede bulundu
Dijital reşitlik yaşı belirlenirse çocuklar sorumluluk alabilir
Doç Dr Aylin Tutgun Ünal UNICEF in 2017 yılında yayınladığı Dünya kadın hikayeleri Çocuklarının Durumu 2017 Dijital Bir Dünyada Çocuklar başlıklı raporda da belirtildiği üzere her çocuğun dijital mecraların getirilerinden eşit bir formda faydalanabilmesi tehditlerinden de sakınarak kendilerini koruyabilmesi gerektiğini belirterek Çocukların toplumsal erotik hikaye oku medyaya iştiraki kendini tabir edebilme imkanının olması üzere hakları çeşitli ülkelerde Dijital Reşitlik Yaşı siyaseti kapsamında sağlanıyor dedi
Dijital reşitlik yaşı her ülkede farklı
Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Belçika gerçek sex hikayeleri Danimarka Estonya Finlandiya ve Birleşik Krallık üzere ülkelerde dijital reşitlik yaşı 13 Almanya Macaristan İrlanda ve Romanya üzere ülkelerde ise 16 kabul ediliyor Ama makul ülkelerin standartlaştırma çalışması olsa da sex hikayeleri milletlerarası seviyede makul bir standardı şimdi yok Buna nazaran dijital reşitlik yaşının en az 13 olduğu kabul edildiğinde daha küçük yaştaki çocukların dijital medya kullanımı ve buna yönelik denetim ve sex hikayeleri kontrollerinin sağlanması ebeveynlerinin sorumluluğundadır diye konuştu
Dijital mecralar dikkat alımlı ögeler barındırmaktadır
Dijital medyanın çocuklar açısından dikkat cazibeli ögeler barındırdığını kaydeden Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Hareketli manzaralar fotoğraflar görüntüler sikiş hikayeleri bilhassa toplumsal medya üzere etkileşimli dijital mecralarda ilgi çekmektedir Dikkat çekme tıpkı vakitte eğitimin bir kesimidir Öğrenme dikkatle başlar ve ilgi inanç tatmin etapları ile kalıcı hale gelir Buna ARCS Attention Relevance Confidence Satisfaction motivasyon modeli de diyoruz Bir içeriğe dikkat çekmek ve onu kalıcı hale getirmek bu halde mümkün oluyor Dikkat sağlanamadığında görülen ya da işitilen şeyler kısa vadeli bellekte kalıyor kalıcı belleğe ulaşmadan bir müddet sonra unutuluyor Münasebetiyle dikkat cazibeli ögeleri barındıran dijital mecraların çocuk ve yetişkinlerin öğrenmesinde işe katılması kıymetlidir diye konuştu
Sosyal medya için standardizasyon çalışmalarına gereksinim var
Eğer faydalı kullanıma kavuşursa toplumsal medyanın akılda kalıcı ögelerin işe katılmasıyla eğitim gayeli kullanılabileceğini tabir eden Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Haber takibi eğitsel içeriklere ulaşma ulaşılması günlük hayatta güç ya da mümkün olmayan uzaktaki şahıslarla bağlantı kurma ve hatta lisan tahsili üzere pek çok avantajı vardır Bu mecraların olumlu yanlarından yararlanabilmek için tabi dijital medya okuryazarlığı marifetlerine sahip olmak gereklidir Bilhassa çocuklar açısından tehdit edici yanları düşünüldüğünde kullanım yaşı üzere muhakkak standardizasyon çalışmalarına gereksinim olduğu ortaya çıkmaktadır dedi
Ebeveynlerin de dijital medya okuryazarlığı marifetlerine sahip olması gerekir
Çocukların bilişim teknolojileri ile müsabakası ve deneyimlemesi ailelerin denetiminde olduğundan ebeveynlerin dijital medya okuryazarlığı marifetlerine sahip olmasının da ehemmiyetine işaret eden Doç Dr Aylin Tutgun Ünal Bu maharetlerin çocuğa birinci aktarıcısı ebeveynleridir Dijital medya okuryazarlığı kapsamındaki dijital medya kullanım müddeti hakikat bilginin teyit edilmesi dezenformasyondan korunma uydurma hesapları fark etme içeriklerin uygun bir formda seçilmesi ve yayınlanması etik kurallara uyma duygusal yayılıma dikkat etme ve olumsuz içeriklerden korunma üzere birtakım marifetlere her yaştan bireyin sahip olması beklenmektedir dedi
Dijital medya imkanlarından yoksun bırakmak gerçek değil
Çocukların günümüz kaidelerinde dijital medyadan yoksun bırakılması hakikat değildir diyen Doç Dr Aylin Tutgun Ünal şunları söyledi
Eğer dijital reşitlik yaşı ve bununla ilgili siyasetler belirlenirse çocukların dijital medya imkanlarından faydalanabilmesi sağlanabilir İlköğretim müfredatında ye alan Bilişim Teknolojileri dersinde dijital medya okuryazarlığı hünerleri kazanımı hedeflenirse çocukların dijital medya kullanım sorumluluğunu almalarına hazırlık yapılabilir Dijital Reşitlik Yaşı ise ülkemizde yasal çerçeve ile belirlenebilir ve bu mevzuda lakin uygulanabilir siyasetler sağlanırsa ve kültürel yayılım için bilgilendirme çalışmaları yaygınlaştırılırsa çocukların dijital medya mecralarından sağlıklı bir formda yararlanabilmesi mümkün olacaktır
13 yaş altındaki çocuklar için Youtube tehlike oluşturabilir
13 yaşın altındaki çocukların dünya genelinde yaygın olarak Youtube mecrasını kullandığını söz eden Doç Dr Aylin Tutgun Ünal kelamlarını şöyle tamamladı
Araştırmalar incelendiğinde İsveç’te Youtube kullanımı 9 18 yaş aralığında birinci sırada gelmektedir İngiltere’de ise 8 11 yaş ortası çocukların 81’inin Youtube kullandığı belirtilmektedir 9 12 yaşlarındaki İsveç çocuklarla küme görüşmeleri ve müşahede yapılarak yürütülen araştırmada çocukların izledikleri bir Youtuber ı kendilerince kimlik oluşturmada inşa ettikleri yani takip edilen fenomenin çocuğun kim olduğunu belirlemede tesirli olduğu bulunmuştur Bu durum aslında 13 yaş altı çocukların toplumsal medya kullanım sorumluluğunu almaları ve kendilerini ziyanlı içeriklerden müdafaaları için şimdi erken olduğunu göstermektedir Kendi kişilik özellikleri yerine fenomenlerin kişiliğine bürünmeleri çocuklar için tehlike oluşturabilir
Kaynak BYZHA Beyaz Haber Ajansı