“BABASI DA GEÇ KONUŞMUŞ” DEMEYİN UZMAN YARDIMINI İHMAL ETMEYİN
Bebeklerde lisan gelişimi, doğumla başlayan uzun bir serüven olarak karşımıza çıkıyor. Lisan gelişimi temelinde göz teması ile başlıyor ve süreç içerisinde ebeveynlerinin takipleriyle sözcük edinimi sağlanıyor. Bebekler, yaptıkları hareketler karşısında ebeveynlerinden reaksiyon alma ya da istediği objeyi alma teşebbüsünde bulunmakla birlikte hem isteklerini tabir etmek hem de yeni sözcükler edinme konusunda gelişme gösteriyor. Bebeklerde lisan gelişimde geri kalınması durumunda ise vakit kaybedilmeden uzman yardımı alınması değer taşıyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi’nden Çocuk Gelişimi Uzmanı Beyza Yalkılıç, bebeklerde ve çocuklarda lisan gelişim süreci ile ilgili bilinmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Çocuğunuzun gelişim devirlerini takip edin
- 12 ay civarında bebeğin birinci manalı sözleri beklenmektedir.
- 2 yaşına geldiğinde ise en az 50 söz söylemesi ve iki sözlü (anne gel, baba aç) cümleler kurması beklenmektedir.
- 3 yaşına geldiğinde en az 250 söz söylemesi, bir aksiyonun başlamasını talep etme, ricada bulunma, yakın vakitte gerçekleşen bir anısından bahsetmesi beklenmektedir.
- 4 yaşında bir kıssadan, bir olaydan bahsediyor olması bir duruma yönelik fikrini söylemesi ve kendini söz ediyor olması beklenmektedir.
Dil gelişimini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bunlardan biri pandemi periyoduyla bir arada artan toplumsal alakadan uzak çekirdek aile yapısı ve meskende vakit geçirmeyle birlikte sıklıkla ekrana maruz kalmaları (televizyon, tablet, telefon) lisan gelişimi alanında aksiliklere neden olabilmektedir. Özelikle 0-3 yaşta ekran kullanımı olmamalıdır. Erken yaştaki ağır ekran kullanımı lisan gelişimi ve toplumsal gelişim alanlarında aksiliklere neden olabilmektedir.
Çocuğunuzla keyifli oyunlar oynayın
Çocuğun lisan gelişimini desteklemenin en hoş yolu oyunlardır. Özelikle terapi sürecinde ve çocuğun ailesiyle meskende geçirdiği vakitlerde gelişimine uygun oyunlarla çocuğa eşlik etmek epey kıymetlidir. Çocuklar dünya bilgisine ebeveynleri aracılığı ile ulaşmaktadır. Ebeveynler olarak çocuğumuzu güzel bir bağlantıcı haline gelmesi için desteklemeliyiz. Konuşma ise bunun beraberinde gelecektir. Çocuğun lisan gelişimini desteklemek üzere yapılandırılmamış ya da yarı yapılandırılmış oyunlar kullanılabilir. Oyunlarda öğretme maksadı içinde olmamalıyız. Çocuğunuzun gelişimsel seviyesine nazaran hangi oyuncaklarla nasıl oyunlar oynanması gerektiği, ebeveynlerin bu süreç içerinde nasıl bir tavır içerisinde bulunması gerektiği uzman tarafından değerlendirilip çocuğa uygun bir program oluşturulmalıdır. Çocuklar bilhassa oyun yoluyla etrafında gördüklerini deneyimlemektedir.
Ebeveynler, bu periyotlara dikkat!
Eğer çocuğunuz 1 yaş civarında birinci sözlerini söylemediyse, 2 yaşına geldiğinde iki sözlük cümleler kurmuyor, sesleri ve hareketleri taklit etmesini gözlemlemiyorsanız, konuşulanları anlamıyor verdiğiniz yönergeleri yerine getirmiyorsa ve yaşından beklenen seviyede konuşması yoksa gelişimsel kıymetlendirme yaptırmak ve gerekli dayanağı almak için geç kalmayın.
“Babası da geç konuşmuştu” demeyin!
Çevrenizden mümkün duyabileceğiniz “babası da geç konuşmuştu”, “erkek çocuklar kızlara nazaran geç konuşur”, “3-4 yaşına gelsin birden konuşur” üzere telaffuzlarla karşılaşabilirsiniz, lakin çocuklarımız için vakit çok kıymetlidir. Bizim için az bir vakit olarak gördüğümüz 3-4 ay çocuklarımızın gelişimi için çok değerlidir. Çocuğunuzdaki gelişimsel basamaklardaki farklılığı gördüğünüz andan itibaren gecikmeden dayanak almayı ihmal etmeyin.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
