Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi’nin ortak programını mevzu alan bölgesel kapanış konferansı, Batı Balkanlar ve Türkiye halkı için kazanımları ortaya koydu
Yetkililerin yargı ıslahatı, ekonomik hatalarla çaba, ayrımcılıkla gayret ve tabir ve medya özgürlüğünün desteklenmesinin yanı sıra bölgesel iş birliğinin güçlendirilmesi tarafındaki eforları, Batı Balkanlar ve Türkiye’de yaşayan bireylerin hayatlarının uygunlaştırılması bakımından büyük ehemmiyet arz etmektedir. Avrupa Birliği ve Avrupa Kurulu’nun ıslahat süreçlerinde bu alanlara sağladığı takviye birebir ölçüde değerli olup her iki örgüt de Batı Balkanlar ve Türkiye’deki ortaklarıyla iş birliğini sürdürme konusunda kararlıdır.
Bu konular, Budva’da iki gün süren “Batı Balkanlar ve Türkiye’ye Yönelik Yatay Takviye 2019 – 2022” başlıklı Avrupa Birliği/Avrupa Kurulu ortak programının sonuçlarının değerlendirildiği bölgesel konferansın kıymetli iletileri ortasında yer aldı.
Konferansın açılışında Karadağ Dışişleri Bakanı Sayın Ranko Krivokapić, bu programın en yüksek demokratik pahalara ulaşma ve Avrupa Birliği üyeliğine yaklaşma açısından ehemmiyetini vurguladı.
Krivokapić yaptığı konuşmada şunları kaydetti: “AB ile Avrupa Kurulu ortasındaki bir iş birliği programı olan Yatay Takviye, bu iki örgüt ortasında Batı Balkanlar ve Türkiye’nin en yüksek demokratik kıymetlere ulaşmasına yardımcı olan birlikte çalışmanın hoş bir örneğidir. Programın iki fazı mühletince Karadağ kurumlarına sağlanan daima yardım, uzmanlık ve siyaset tavsiyesileri, AB üyeliğine giden yolu daha sağlam hale getirmiştir. Bu paydaşlığın önümüzdeki yıllarda da devam etmesini umuyoruz.”
Avrupa Birliği Büyükelçisi ve Avrupa Birliği Karadağ Delegasyonu Lideri Ekselansları Oana-Cristina Popa mevzuya ait olarak şunları söyledi: “Avrupa Kurulu ile güçlü ve uzun müddetli bir paydaşlığımız bulunuyor. Batı Balkanlar’da hukukun üstünlüğünün ve temel hakların güçlendirilmesi için birlikte çalışıyoruz. Avrupa Kurulu, ilgili AB müktesebatının kıymetli kısımlarına ait standartları belirlemekte ve pek çok alanda sahip olduğu üst seviye uzmanlık bilgisiyle sürece katkı sağlamaktadır.”
Popa’nın belirttiği üzere Yatay Dayanak, adaletin güçlendirilmesi, yolsuzluk ve organize kabahatle çaba, ayrımcılığa karşı muhafaza, medya özgürlüğü ve söz özgürlüğü olmak üzere hukukun üstünlüğü bakımından hayati ehemmiyete sahip alanlara dayanak sağlayan en kıymetli teşebbüs olma özelliği taşımaktadır.
Avrupa Kurulu İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü Genel Müdürü Christos Giakumopoulos konferansta yaptığı konuşmada, faydalanıcı kurumlar, ortaklar ve sivil toplum aktörlerinin ortak bedeller ekseninde bir ortaya gelmelerinin ve programın hayata geçirilmesi sürecinde göstermiş oldukları bağlılığın programın başarılı olmasında tesirli olduğunu söz etti.
Giakumopoulos, kelamlarına şöyle devam etti: “Altı yılı aşkın bir mühletin akabinde, Yatay Destek’in hukukun üstünlüğü, demokrasi ve temel haklar mevzularında gerçek ıslahatlar gerçekleştirmede Batı Balkanlar ve Türkiye’ye sağlamış olduğu dayanağın katma bedelini rahatlıkla vurgulayabiliriz.”
Söz konusu Avrupa Birliği ve Avrupa Kurulu ortak programı, Batı Balkanlar ve Türkiye’deki faydalanıcıların ıslahat gündemlerinde yer alan kıymetli alanlarda Avrupa standartlarına ahenk sağlamalarına yardımcı olacak bir iş birliği teşebbüsü olarak tasarlanmıştır. Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova*, Karadağ, Kuzey Makedonya, Sırbistan ve Türkiye’de yürütülen ve ikinci fazının toplam bütçesi yaklaşık 41 milyon avro olan program 2019 yılının mayıs ayında başlamış olup 2022 yılının sonuna kadar devam edecektir.
Türkiye’de yürütülen Yatay Destek programının toplam bütçesi 4,7 milyon avro’dan fazla olup faydalanıcı kurumlara özel üç aksiyondan oluşmaktadır. Kelam konusu aksiyonlar, Yatay Takviye programı kapsamındaki kilit alanlara odaklanmaktadır. Bunlar; Türkiye vatandaşlarının, göçmenlerin ve insan ticareti mağdurlarının insan haklarının korunması ve bayanların adalete daha âlâ erişiminin sağlanmasıdır.
Program kapsamında, bahsi geçen alanlarda Türkiye’de çok değerli gelişmeler kaydedilmiştir. Yatay Takviye, gözaltı ve tutuklu yargılamaya ait mevzuat ve uygulamalar konusunda stajyer avukatlar, akademisyenler ve milletvekilleri ortasındaki diyaloğun güzelleştirilmesine katkı sağlamıştır. 200’den fazla stajyer avukat, bu alandaki Avrupa standartları konusunda bilgi birikimlerini arttırmıştır. Bunun yanı sıra, Yatay Dayanak programı yardımıyla, çocukların özgürlüklerinden mahrum bırakıldığı yerlerin ziyaret edilmesi ve bu yerlerin izlenmesinin yanı sıra göçmenlerin idari nezaret altına alınmasına alternatif olabilecek sistemler konusunda kurumların kapasiteleri güçlendirilmiştir.
830’u avukat, 337’si Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı çalışanı, 50’si jandarma ve 66’sı hâkim ve savcı olmak üzere toplam 1283 kişi, insan ticareti bahisli 3 çevrim içi HELP kursu oturumuna katılmıştır. Düzenlenen insan hakları ve göç hukuku eğitimleri ile Sahil Güvenlik Komutanlığı’ndan 20 işçi konuyla ilgili bilgi birikimlerini arttırırken, 79 iş müfettişi emek sömürüsü mağdurlarının tespiti, korunması ve sevki hususlarında daha kapsamlı bilgi sahibi olmuştur.
Program kapsamında, “Kadınların adalete erişimi” bahisli HELP kursu çeviri edilerek ulusal bağlama uyarlanmıştır. Türkiye’de hukuk alanında çalışan meslek mensuplarının erişimine açılan bu kurs yardımıyla bayanların insan hakları ve adalete erişimleri Avrupa standartlarına uygun olarak desteklenmiştir.
*Bu söz, statüye ait görüşlere halel getirmez ve BM Güvenlik Konseyi’nin 1244 sayılı Kararı ve Milletlerarası Adalet Divanının Kosova’nın Bağımsızlık Deklarasyonu hakkındaki Görüşü ile uyumludur.
Dört pilot baroya kayıtlı 265’ten fazla isimli yardım avukatı, kursu muvaffakiyetle tamamlayarak bayanların adalete erişiminin önündeki mahzurlar konusunda farkındalıklarını arttırmış ve toplumsal cinsiyete hassas türel uygulamaları benimseme hünerlerini geliştirmiştir. Ayrıyeten, hak sahibi olarak haklarını talep edebilmeleri ve kullanabilmeleri için başta şiddet mağdurları ve mülteci bayanlar olmak üzere bayanlar ortasında hukuk okuryazarlığı ve farkındalığın arttırılması hedefiyle dört lokal STK’ya hibe dayanağı sağlanmıştır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
