Türkiye, 2015 yılında yayımladığı Ulusal Katkı Beyanı’nı, bu yıl Mısır’da gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Mukavelesi (BMİDÇS) 27. Taraflar Toplantısı’nda güncelledi. Türkiye’nin gayesi, beklendiği üzere 35 mutlak emisyon azaltımı değil, 30’un üzerinde emisyon artışı manasına geliyor.
TEMA Vakfı olarak takip ettiğimiz COP27 toplantılarının ikinci haftasında Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Bakanlık oturumunda Ulusal Katkı Beyanı’nın güncellendiğini duyurdu. Türkiye’nin, geçtiğimiz yıl Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda 2053 net sıfır emisyon taahhüdü verdiğini hatırlatan Sayın Kurum, bu maksadı gerçekleştirme yolunda Ulusal Katkı Beyanı’nın hazırlandığını söz etti.
Türkiye birinci taahhüdünü 2015’te 21 azaltım gayesi olarak beyan etmişti. Baz senaryoya nazaran 2020 yılında öngörülen toplam emisyonun 599 milyon ton CO2e olacağı hesaplanmıştı ve bu sayı Türkiye’nin mevcut gelişim şartlarına nazaran gerçekçi değildi. Hakikaten hiçbir azaltım tedbiri olmaksızın, TÜİK bilgilerine nazaran, 2020 yılında Türkiye’nin toplam emisyonu 524 milyon ton CO2e olarak gerçekleşti. Artıştan azalış hedeflenmiş ve gaye; başarılı azaltım siyaset ve uygulamalarıyla değil, öngörülen emisyon ölçüsünün yüksek hesaplanması nedeniyle tutturulmuştu.
Dün yapılan açıklamada ise Türkiye, 2015’de verilen baz senaryo uyarınca 2030’da 1175 milyon ton CO2e olması beklenen emisyonlardan 41 azaltım yapacağını taahhüt etti. Sayın Bakan Kurum ayrıyeten Türkiye emisyonlarının 2038 yılında tepe yapacağını da açıkladı. 2020 yılında 524 milyon ton CO2e emisyonunun 8 yıl içinde 1175 milyon tona yükseleceğini öngörmek ve 41 azaltım gayesi koymak, 693,25 milyon ton CO2e salım olacağını kabul etmek demektir. Burada da bir azaltımdan bahsetmek ne yazık ki imkanlı değildir. Türkiye, azaltım amacını 30’un üzerinde artış olarak açıklamıştır.
TEMA Vakfı olarak en az 35 mutlak azaltım amacı ile mevcut durum üzerinden hesaplamaların yapılmasını ve mevcut salımın daha aşağı çekilmesini talep etmiştik. Aksi takdirde gezegen sıcaklığındaki artışın durdurulmasına hiçbir katkı sağlanmayacaktır.
Türkiye, Akdeniz Havzası’nda yer almasından ötürü iklim krizinin tesirlerine açık, kırılgan bir ülke pozisyonundadır. İklim krizinin acı sonuçlarını; orman yangınlarıyla, sıcak hava dalgalarıyla ve sellerle ağır kayıplar vererek yaşadık, yaşamaya da devam ediyoruz. Bu nedenle dirençli kentlerin, güç güvenliğinin ve insanca hayat kalitesinin var edilebilmesi için sanayi, güç, ulaşım siyasetleri tekrar ele alınmalıdır. Ahenk siyasetleri ile desteklenmiş, toplumun her bölümünün erişebileceği bir iklim adaletinin sağlanması Türkiye için öncelikli olmalıdır.
Durumu, büyüme katsayıları ile açıklamak, böylesi bir krizin yaşandığı devirde hala ekonomik telaşlarla hareket etmek, iklim krizi ile çabayı daha da zorlaştırmaktadır. Sayın Bakan Kurum’un konuşmasında dediği üzere “hiç kimseyi ve hiçbir şeyi geride bırakmamak” için tabiata ekonomik bir girdi olarak yaklaşılmaması gerekir. Ormanlar, meralar, kıyı ekosistemleri, sulak alanlar ve toprağımız daha tezli iklim gayesi ve iştirakçi bir iklim kanunuyla muhafaza altına alınmalıdır.
TEMA Vakfı olarak, Türkiye’nin bilimsel gerçekliklere dayanan, iklim aciliyetinin farkında olan daha tezli bir Ulusal Katkı Beyanı sunmasını ve emisyon azaltım çalışmalarını hızlandırması gerektiğini bir sefer daha vurguluyoruz.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
