Aydın Hasan – Anayasa gereği; referandumun gündeme gelebilmesi için anayasa değişikliği teklifi ve hususlarının Meclis’te en az 360 oyla (3/5) kabul edilmesi gerekiyor. 400 ve üzeri milletvekilinin oyuyla kabul edilen anayasa değişikliği, Cumhurbaşkanı tarafından iade edilmediği sürece Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giriyor.
AK Parti, Meclis’te 286 sandalyeye sahip. Cumhur İttifakı’nın öbür partileri MHP’nin 48, BBP’nin ise bir sandalyesi bulunuyor. Cumhur İttifakı’nın sandalye sayısı toplamda 335. Meclis Lideri oy kullanmadığı için bu sayıdan düşüldüğünde, ittifakın sayısal çoğunluğu 334’te kalıyor. İktidarın, anayasa değişikliği için 360 sayısına ulaşması gerektiğinden muhalefet ve başka milletvekillerinden en az 26’sının dayanağını sağlaması gerekiyor.
Türk halkı, bugüne kadar referandum nedeniyle yedi sefer sandığa gitti. Birinci referandum 1961’de askeri müdahaleyi yapan idarenin hazırladığı anayasanın oylanması için yapıldı. İkinci referandum yeniden darbeden sonra 1982 anayasası ve Kenan Evren’in cumhurbaşkanlığı için yapılırken, üçüncüsünün konusu ise siyasi yasakların kalkmasıydı. Devrin Başbakanı Turgut Özal için güvenoylamasına dönüşen 4. referandum 1988 lokal seçimlerinin öne alınması için yapıldı. AK Parti iktidarları periyodunda ise üç sefer referanduma gidildi. 2007’deki beşinci referandumun konusu cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesiydi. Altıncı referandumla, Anayasa’da yapılan birtakım değişiklikler 12 Eylül 2010 tarihinde halk oylamasına sunuldu. 26 unsurluk bir değişikliği içeren paket, TBMM tarafından kabul edildikten sonra, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından referanduma sunuldu. 2017 yılında yapılan referandumla da cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildi. Yedi referandum içinde yalnızca mahallî seçim tarihinin öne alınması için 1987’de yapılan referandumda “hayır” sonucu çıktı.
