MİTHAT YURDAKUL Ankara – ILO bir müddettir Türkiye’de gerçekleştirdikleri incelemeler ışığında, Madenlerde İş Güvenliği ve Sıhhati Sözleşmesi’nin Türkiye’deki uygulamasıyla ilgili tespitlerde bulundu.
Felakete ‘ramak kala’
ILO Uzmanlar Komitesi’nin 2018-2022 yılları ortasında bilhassa madenleri kapsayan çalışmalarına işaret edilen ILO raporunda, mevzuata nazaran patronların iş kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili olarak SGK’yı bilgilendirmesi gerektiği, fakat bu kararın, madenlerde yaralanmalarla sonuçlanmayan afetleri ve tehlikeli olayların bildirimini kapsamadığı belirtildi.
Raporda, “Bu olaylar ‘ramak kala olaylar’ olup, sektörel iş sıhhati ve güvenliği siyasetleri geliştirmek dahil pek çok değerli alanda bilgi vermektedir” denildi.
Raporda, maden çalışanlarının “kaçınılmaz” bir tehlike ortaya çıkmadan da alandan uzaklaşma haklarının kanunen teminat altına alınması gerektiği söz edildi. Türkiye’nin taraf olduğu milletlerarası mukaveleler uyarınca, makul münasebetlere dayanarak, önemli tehlike oluşturduğu izlenimi veren şartlar ortaya çıktığında, personellerin kendilerini tehlikeden kurtarma hakkına sahip olduğu hatırlatıldı.
Teftişlerde düşüş
Türkiye’de 2018 yılında iş sıhhati ve güvenliği alanında 12 bin 649 teftiş yapıldığı, bunların 974’ünün madencilik kontrolü olduğu söz edilen raporda, 2019 yılında ise madencilik alanında yalnızca 152 kontrol yapıldığı, iş sıhhati ve güvenliği teftişlerinin yüzde 75 azaldığı vurgulandı.
2015 tarihli kanun değişikliği ile iş güvenliği kontrollerindeki para cezalarındaki artışa karşın, 2016-18 periyodunda teftiş başına uygulanan idari cezaların sayısının 2014 yılına nazaran düştüğü tabir edilen raporda, bu düşüşün 2018’den 2019’a kadar daha da arttığına işaret edildi. Teftişlerin sonucunda faaliyeti askıya alınan işletmelerin sayısında da kıymetli düşüş olduğu vurgulandı.
