Hertha Berlin’in dönem başında Mainz’dan transfer ettiği 28 yaşındaki Hollandalı futbolcu Jean Paul, Borussia Dortmund’un Ajax’tan transfer ettiği Sebastian Haller ve Giresunspor’la geçen ocak ayında anlaşan lakin sonrasında mukavelesi feshedilen Jean Pyerre, yeşil alanlarda başarılarıyla isminden kelam ettiren üç yıldız isim. Futbolcu olmaları dışındaki ortak noktaları ise üçünün de testis kanserine yakalanmış olması. Tüm hayatlarını programlı ve sağlıklı bir halde sürdürmek üzerine heyeti üç futbolcunun kansere yakalanması spor topluluğunu derinden sarsmakla kalmadı, birebir vakitte şaşkınlık da yarattı. Yaşanan bu durum tüm gözleri testis kanserine çevirdi. Testis kanserinin en sık bulgusunun testiste meydana gelen sertlik olduğuna dikkat çeken Haseki Sultangazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Klinik Şefi Doç. Dr. Faruk Özgör, “Düzenli olarak kendi kendini muayene eden erkekler bu sertliği erken devirde fark edebilir. Yine her iki testiste hacim farkının olması ya da testiste iltihap durumu da testis kanserinin erken birer bulgusu olabilir. Birebir vakitte hormon salgılayan testis kanserlerinde ergenliğe erken yaşlarda girme ya da metastaz yapmış testis kanserlerinde nefes zahmeti görülebilir” dedi.
“Testis kanseri sebepleri ortasında ailede testis kanseri hastası varlığı, inmemiş testis hikayesi, HIV enfeksiyonu geçirme ve uzun uzunluklu olmak olarak sıralanabilir. Tekrar radyasyon tedavisi alan bireylerde kromozom hasarlanmalarından ötürü testis kanserine yakalanma ihtimali artar. Bununla bir arada testis kanserinden korunmanın en tesirli yolu, testis kanseri hakkında farkındalığın artırılması ve bilhassa 30 yaş altındaki erkeklere kendi kendine muayene yapılmasının öğretilmesidir.” Doç. Dr. Faruk Özgör
Testis kanseri kuşkusu olan tüm hastalarda bir ultrasonla muhtemel bir tümörün yerini ve boyutunu pahalandırmak gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Faruk Özgör, “Ayrıca tümörün alt tipini belirlemek, ek tedavi gereksinimini ortaya koymak ve hastalığın tedavilere karşılığını pahalandırmak için de b-Hcg, LDH ve AFP parametrelerini içeren kan pahaları incelenmeli” bilgisini paylaştı.
‘SAĞLAM DOKULARI KORUYORUZ’
“Testis kanseri saptanan hastada tümörlü dokuyu bir an evvel çıkarmak hayati değer taşıyor” diyen Özgör, küçük boyutta olan ve anatomik olarak çıkarılmaya uygun olan hastalarda testis dokusunun korunduğu, yalnızca tümörlü dokunun çıkarıldığı parsiyel orşioektomi ameliyatını yaptıklarını anlattı. Böylece hastaların sperm ve hormon üreten sağlam testis dokularını koruduklarını aktaran Doç. Dr. Faruk Özgör, “Bununla bir arada tümör boyutu büyük ve cerrahi olarak yalnızca kitlenin çıkarılmasının mümkün olmadığı durumlarda kanser içeren testisin alınması gerekir” açıklamasını yaptı.
“Cerrahi öncesinde bakılan kan analizleri ve ameliyatta elde edilen patoloji sayesinde testis kanserinin alt tipi belirleniyor. Testis tümörünün mümkün yayılımı açısından karın ve akciğer bölgesini gösteren sinemalarla bu bölgeler muhtemel metastazlar açısından bedellendiriliyor. Metastazı olan ya da metastaz açısından yüksek riskli hastalara ise kemoterapi tedavisi düzenleniyor. Uygun tedavi düzenlenen hastalarda testis kanserinden kurtulma oranı yüzde 95’tir. Sonrasında ise hastalar mümkün nüksler açısından periyodik olarak kan analizleri ve görüntüleme sistemleriyle takip ediliyorlar.”
ÇOCUK İSTEĞİ OLANLAR DİKKAT!
Testis kanseri olanların hem ameliyat geçirmelerinden hem de kemoterapi alma olasılıklarından ötürü infertilite (kısırlık) açısından riskli kümede olduklarını belirten Doç. Dr. Faruk Özgör, başka taraftan testis kanserlerinin 30 yaş altında yani çocuk isteği olan yaş kümesinde olması ise durumu daha güç hale getirdiğine değindi. Özgör, bu sebepten ötürü testis kanseri saptanan tüm hastalara tedavilere başlamadan evvel sperm saklama prosedürünü önerdiklerini söyledi.
FUTBOL-TESTİS KANSERİ İLİŞKİSİ
Peki, üç atletin da testis kanserine yakalanmasında sportmen olmalarının neden olduğu bir ayrıntı var mı? Daima idman halinde olmak ya da ağır maç programı bu duruma neden olabilir mi? Doç. Dr. Faruk Özgör bu soruları, “Spor yapmak, sağlıklı beslenmek, düzgün bir uyku sistemi, güçlü bir beden sistemi ve bağışıklık sistemi sağlasa da ne yazık ki testis kanseri gelişiminde bilinen risk faktörleri değildir. Sportmen olmalarından daha çok, bu futbolcuların yaşları testis kanseri için risk faktörüdür. Biz biliyoruz ki erkeklerde testis kanserleri en sık 30 yaş altında teşhis alır ve bu yaş birçok atletin faal olarak spor yaptığı yaşlardır. Günümüzde yapılan çalışmalar ağır fizikî aktivite, androjenik unsur kullanımı ya da gerilimli hayat ile testis kanseri ortasında manalı bir münasebet bulamadı. Bu yüzden testis kanseri kişinin beslenme formundan ya da yaptığı spordan bağımsız olarak ortaya çıkıyor diyebiliriz” diyerek cevapladı.
‘SPORCU OLMALARI TANIYI HIZLANDIRDI’
“Testis kanserlerini başka birçok kanser tipiyle karşılaştırdığımız da nispi olarak ender kanserler sınıflamasına sokabiliriz” diyen Doç. Dr. Özgör, testis kanserinin her 250 erkekten birinde geliştiğini açıkladı. 15-30 yaş kümesi erkeklerde en sık testis kanserinin tespit edildiğine dikkat çeken Özgör, “Bu yaş kümesinde meydana gelen kanserlerin yarısından fazlasının testis kanseri olduğu görüldü. Sporcuların tertipli olarak sıhhat muayenelerinden geçmeleri, üç yıldızın da testis kanserlerinin erken evrede saptanmasını sağlamış olabilir” görüşünü paylaştı.
Özellikle tek testisle hayatına devam etmek durumunda kalan sportmenlerin çok dikkatli olmaları gerektiğini de vurgulayan Doç. Dr. Faruk Özgör, “Bu ayrıyeten tehlikeli bir durum. Ekstra itina gösterilmesi kural. Sağlam testise alınacak rastgele bir darbe büyük dertler yaratabilir” ihtarında bulundu.
