ÇÜNKÜ DÜNYANIN BİLİME, BİLİMİN BAYANLARA MUHTAÇLIĞI VAR.
ŞİMDİ HER ZAMANKİNDEN DAHA FAZLA!
L’Oréal Türkiye “Bilim Bayanları İçin” programını UNESCO Türkiye Ulusal Komitesi iş birliğiyle tam 20 yıldır; bilimde cinsiyet eşitliğini desteklemek, bayanların bilime olan katkısını teşvik etmek, genç ve yetenekli bilim bayanlarımızın muvaffakiyetlerini taçlandırarak daha fazla tanınmalarını sağlamak emeliyle hayata geçiriyor.
Programın 20. yılında; kapsamlı ve yenilikçi projeleriyle gelecek vadeden, ilham veren çalışmalarıyla bilimin gelişmesine katkı sağlayan genç ve yetenekli 4 bilim bayanı mükafata layık görüldü ve her biri, bilimsel araştırmalarında kullanmak üzere
120.000 TL dayanak almaya hak kazandı.
Gelecek kuşaklar için rol modeller oluşturmayı amaçlayan “Bilim Bayanları İçin” programının Türkiye’deki 20. yılı; L’Oréal Türkiye Genel Müdürü Sinem Sandıkçı Gökçen, UNESCO Türkiye Ulusal Komitesi Lideri Prof. Dr. M. Öcal Oğuz, müellif ve oyuncu Gülse Birsel’in katıldığı çok özel bir lansmanla kutlandı. Lansmanın sunuculuğunu muharrir ve seslendirme sanatkarı Yekta Kopan üstlendi.
Günümüzde dünya çok süratli bir formda ve pek çok istikametiyle değişiyor. İnsanlık, varsayım edilemeyecek ani gelişmelerle yüzleşmek durumunda kalırken, küresel olarak tüm dünya sosyo-ekonomik, çevresel ve toplumsal manada kuvvetli imtihanlardan geçiyor. Bu fevkalâde şartlarda artık hepimiz çok uygun biliyoruz ki bilim beşerlerine ve bilimsel araştırmalara her zamankinden daha fazla ihtiyacımız var.
DNA’sında bilim olan ve kurulduğu günden bu yana bilimi iş yapış biçiminin merkezinde konumlandıran başkan Tekno-Güzellik şirketi L’Oreal Küme; “Bilim Bayanları İçin” programı ile tüm dünyada, bilimde cinsiyet eşitliğinin sağlanması konusunda farkındalık yaratmaya ve bilim alanında çalışan bayanların güçlendirilmesi ismine somut adımlar atmaya devam ediyor.
PROGRAMIN 20. YILINDA, BİLİME İSTİKAMET VEREREK
GELECEĞİ ŞEKİLLENDİREN 4 TÜRK BİLİM BAYANI DAHA!
L’Oréal Türkiye, “Bilim Bayanları İçin” programını tüm dünyada en çok destekleyen 5 ülke ortasında yer alıyor. Program bu yıl 20. yıldönümünde, bir defa daha ülkemizin her yerinden bilim bayanlarının ağır ilgisini gördü ve müracaat süreci, 100’e yakın adayın birbirinden başarılı projeleriyle tamamlandı. “Yaşam ve Etraf Bilimleri” ve “Fiziki Bilimler” olmak üzere iki kategoride yapılan müracaatların değerlendirmeye alındığı programda müracaatlar, bağımsız UNESCO heyeti tarafından değerlendirildi. Kapsamlı ve yenilikçi bilimsel araştırmalarıyla gelecek vadeden, ilham veren çalışmalarıyla bilimin gelişmesine katkı sağlayan genç ve yetenekli 4 bilim bayanı mükafata layık görüldü ve her biri, bilimsel araştırmalarında kullanmak üzere 120.000 TL dayanak almaya hak kazandı.
L’Oréal Türkiye Genel Müdürü Sinem Sandıkçı Gökçen, UNESCO Türkiye Ulusal Komitesi Lideri Prof. Dr. M. Öcal Oğuz, müellif ve oyuncu Gülse Birsel’in katıldığı lansmanda projelerini tanıtan bilim bayanları; akademik özgeçmişleri, araştırmalarının bilime sağladığı katkı, projenin uygulanabilirliği, sürdürülebilirliği ve bilimsel yeniliği üzere kriterler göz önüne alınarak seçildi. İnsanlık için kıymetli projeler üzerinde çalışan, her biri üniversitelerdeki araştırmalarını sürdüren 40 yaş altındaki 4 genç bilim bayanı; etraf, tıp, teknoloji, güç, sanayi vb. üzere pek çok alanda heyecan verici çalışmalar gerçekleştiriyor.
Programın 20. Yılı kutlamaları kapsamında aktifliğe, Chemical Engineering Research and Design (ChERD) mecmuasının çok yakın vakit evvel ilan ettiği “DÜNYANIN EN SEÇKİN 20 BİLİM KADINI” listesinde ve daha evvel, 2011 yılında Bilim Bayanları İçin programının kazananları ortasında yer alan Prof. Dr. Seda Keskin Avcı da katıldı. Kendisi ayrıyeten “Kimya Mühendisliği Metal Organik Yapılar alanında Türkiye’nin En Genç Bayan Profesörü” de olan Prof. Dr. Seda Keskin Avcı yaptığı konuşmada “Bilim Bayanları İçin” programına dair his ve kanılarını paylaşan Prof. Dr. Seda Keskin Avcı; “Bilimde cinsiyet eşitliğini ve bayanların bilime olan katkısını desteklemek emeliyle yola çıkan ve giderek daha çok araştırmacıya ulaşan “Bilim Bayanları İçin” programı ile bugüne dek ülkemizde 116 bilim bayanının desteklendiğini öğrenmekten büyük bir heyecan duyuyorum. Bugün benim de 2011 yılında ödül aldığım bu programın 20. yılı kutlanırken, tekrar bu sahnede “dünyanın en seçkin 20 bilim kadını” ortasında yer almış bir bilim insanı olarak bulunmak ise beni ayrıyeten gururlandırıyor. Bugün ve geçtiğimiz 20 sene boyunca “Bilim Kadınları” programı ile mükafata layık görülen tüm araştırmacıları yürekten kutluyorum ve kendini bilime adayan tüm insanların yolunun açık olmasını diliyorum.” şeklinde konuştu.
Etkinliğe onur konuğu olarak katılan yazar ve oyuncu Gülse Birsel; yaptığı konuşmayla konukların büyük ilgisini gördü. Birsel konuşmasında: “Bilim Bayanları İçin programının 20. yılında, bir sefer daha bu sahnede yer alarak programın elçisi olmaktan büyük gurur duyuyorum. Bugün tanışmaktan gurur duyduğum 4 bayanın gerisinde dayanaklar var. Biri de şu an bir kesimi olduğum Bilim Bayanları İçin programı. Onlar bu takviyelerle, gelecek için bizlerin yalnızca kurabildikleri hayalleri gerçekleştirecek insanlardan sırf dördü. Çoktan yola çıktılar ve gerçekleştirmeye de başladılar bile. Küresel ölçekte hayata geçirilen Bilim Bayanları İçin programının Türkiye ayağında, bu yıl ödül almaya hak kazanan bilim bayanlarını tebrik ediyor ve bu günün bir kesimi olduğum için çok teşekkür ediyorum” diyerekduygularını paylaştı.
“Bilim Bayanları İçin” programı hakkında konuşan L’Oréal Türkiye Genel Müdürü Sinem Sandıkçı Gökçen, “Sadece bilime değil, bilimde cinsiyet eşitliğine de son derece gereksinim duyduğumuz bir devirdeyiz. L’Oréal Türkiye olarak bilimde cinsiyet eşitliğini teşvik etmek gayesiyle hayata geçirdiğimiz ve bu yıl 20. yılını kutladığımız “Bilim Bayanları İçin” programı ile 116 bilim bayanına ulaşmış olmaktan büyük bir gurur duyuyoruz. Bilimde üstün başarıyı ödüllendirmek, yetenekli bilim bayanlarının hak ettikleri bilinirliğini elde etmelerine katkı sağlamak ve rol modeller oluşturarak genç kızlarımıza birer bilim bayanı olmaları için ilham vermek emeliyle daha da büyük bir tutkuyla çalışmaya devam edeceğiz. L’Oréal Türkiye olarak tüm dünyada programı en fazla destekleyen 5. ülkeyiz. Geride bıraktığımız 20 yılda, 4 yıl arka arda olmak üzere, toplam 5 Türk bilim bayanımız, programın küresel ayağında “Uluslararası Yükselen Yetenek” seçilerek milletlerarası platformda Türkiye’nin ismini duyurdu. Her biriyle gurur duyuyoruz. Programımızın 20. yılında ödül almaya hak kazanan genç bilim bayanlarımıza, hayatlarını özveriyle bilime ve insanlığa adadıkları, bizlere geleceğe dair umut verdikleri için teşekkür ediyor, kendilerini yürekten tebrik ediyorum. Bu vesileyle bizimle birebir tutkuyu paylaşan UNESCO’ya da yıllardır süren güçlü iş birlikleri için de çok teşekkür ediyorum.” formunda fikirlerini paylaştı.
20. YILDA GENÇ VE YETENEKLİ 4 BİLİM BAYANI,
ÇIĞIR AÇAN 4 YENİ BİLİM PROJESİ!
Dr. Burcu Bakır Güngör, dünyadaki en yaygın üçüncü kanser tipi olan kolorektal kanserin daha süratli teşhiş edilmesi ve bireye özel tedavi geliştirilmesi için çalışıyor.
Dünya çapında üçüncü yaygın kanser çeşidi olan kolorektal kanser (CRC); genetik mutasyonlar, çevresel şartlar ve bağırsak mikrobiyotasındaki anomalilerin tesiriyle oluşuyor. Kimi çalışmalar, CRC ile ilgili bağırsak mikrobiyomunun bileşimini ve işlevsel kapasitesini ortaya çıkarmaya çalışsa da CRC hastalarında bağırsak mikrobiyomunun kapsamlı bir resmi çizilemiyor. Dr. Güngör’ün projesi, CRC ile alakalı farklı metagenomik bilgi setlerini çeşitli makine öğrenmesi ve yapay zeka teknikleriyle tahlil ederek CRC’nin süratli teşhisine yardımcı olabilecek sağlam bir sınıflandırma modeli oluşturmayı, CRC ile bağlantılı taksonomik biyo-belirteçleri, CRC ile bağlantılı populasyona mahsus mikro-organizmaları ve CRC hastalarının alt kümelerini keşfetmeyi hedefliyor. Projenin ayrıyeten CRC’nin mikrobiyom aracılı düzeneklerini ortaya çıkarması bekleniyor. Dr. Güngör, geliştireceği model sayesinde CRC teşhisi için kullanılabilecek mikrobiyotayı en aza indirmeyi, münasebetiyle teşhis için gereken maliyeti ve vakti azaltmayı amaçlıyor. “Kolorektal Kanserin Taksonomik Biyo-markörlerinin İnsan Bağırsak Mikrobiyotasından Keşfi” ismiyle hayata geçirilen bu proje, prosedür tanıya ek olarak bireye özel CRC tedavisine yönelik biyo-belirteçleri belirlemeye de yardımcı olacak.
Dr. Buse Cevatemre prostat kanserinde kemoterapiye karşı gelişen direnci kırmak için çalışıyor.
Kemoterapi alan kanser hastalarının bir kısmı, vakit içerisinde kullanılan ilaca direnç geliştirebiliyor. Hastalarda gözlenen bu ilaç direnci gelişimi ise tedavi önünde büyük bir pürüz teşkil ediyor. Dr. Cevatemre araştırmalarına “İlaç direncini nasıl kırarız, kanser hücrelerini nasıl yine ilaca hassas hale getirebiliriz?” sorusuyla başladı ve bu soruyu prostat kanseri özelinde sorarak muhakkak bir hastalığa odaklandı. Araştırmanın öncelikle kanser hastalarında gözlenen ilaç direnci sorununu laboratuvarda taklit etmesi, üzerinde çalışılabilecek bir model oluşturması gerekiyordu. Deneyler sonucunda, ilaç dirençli prostat kanseri hücrelerinde, tıpkı ilaca yine karşılık vermelerini sağlayacak bir amaç keşfeden Dr. Buse Cevatemre ve grubu, genetik ve farmakolojik yaklaşımlar ile bulgularını doğruladı. Dr. Buse Cevatemre “Kastrasyona Dirençli Prostat Kanserleri’nde BRPF Kümesi Epigenetik Düzenleyicilerin Taksan Direncinin Kırılmasındaki Rolünün ve Moleküler Tesir Sisteminin İncelenmesi” ismini verdiği çalışmasıyla bu direncin üstesinden nasıl geldiklerini araştırıyor.
Doç. Dr. Damla Eroğlu Pala, çok daha yüksek güce sahip ve daha uzun mühlet çalışabilen lityum-sülfür bataryalar geliştirmek için çalışıyor. Klasik bataryalara kıyasla çok daha yüksek kapasiteli olan lityum-sülfür bataryalar, karbon emisyonlarını ve akaryakıta olan bağımlılığı azaltacak.
Lityum-sülfür bataryaların, yüksek teorik güce sahip olmaları ve tabiatta çok daha fazla bulunan gereçler içermeleri sayesinde son yıllarda ehemmiyeti artıyor. Lakin lityum-sülfür bataryaların ticarileşebilmesi için güç yoğunluğunun ve döngü ömrünün yani kullanım müddetinin arttırılması gerekiyor. Doç. Dr. Damla Eroğlu Pala, “Yüksek Güç Yoğunluğuna Sahip Lityum-Sülfür Bataryalar için 3-Boyutlu Nikel-Sülfür Kompozit Katotların Elektrodepozisyon ile Geliştirilmesi” isimli projesiyle 3-boyutlu nikel-sülfür kompozitlerin elektrodepozisyonla üretilmesini ve elde edilen kompozit katotlarla yüksek güç yoğunluğuna ve döngü ömrüne sahip, çok daha güçlü ve daha uzun müddet çalışabilen lityum-sülfür bataryaların geliştirilmesini amaçlıyor. Lityum-sülfür bataryalarda katot tasarım parametrelerinin hücre ve sistem-düzeyi performansla kontaklarının derinlemesine incelenmesi bu bataryaların istenen seviyeye ulaşması için kritik değer taşıyor.
Doç. Dr. His Ağaoğulları projesiyle dünya bor rezervinin yaklaşık 75’ine sahip olan Türkiye’nin, ileri teknoloji bor eserlerinin kullanım potansiyelini ortaya çıkartıyor. Projeyle ülkemizin kendi kaynakları çok daha verimli ve çıkarlı hale gelecek.
Doç. Dr. Ağaoğulları, ülkemizin dünya bor rezervinin 75’ine sahip olmasından hareketle uç bor eserleri olan taneli/partikül halindeki metal borürlerin sentezlenmesini, elde edilen borürlerin hibritleştirilmesini, sinterleme teknikleri ile ileri seramik materyallere dönüştürülmesini ve grafen üzere iki boyutlu bir materyal ile yüzeyinin kaplanarak geliştirilmesini hedefliyor. Proje sayesinde; toz materyal, seramik materyal, iki boyutlu grafen üzere farklı kümeleri birleştiren çok bedelli yeni kuşak bir gereç kümesi, ülkemizin kendi kaynakları ile üretilmiş olacak. Bu materyal kümesinin dünya genelinde endüstriyel bir kullanımı bulunmamakla birlikte, yapılan araştırmalar; sertliği, aşınma direnci, kimyasal kararlılığı çok yüksek olan ve elektronik sanayi, uzay/uçak sanayi, savunma sanayi, kaplama teknolojileri üzere kesimler içinde çok yüksek kullanım potansiyeli bulunan bir materyal kümesi olduğunu doğruluyor. “Yerli Bor Kaynaklarının İleri Borür Partikül&Seramik Gereçlerine Dönüştürülmesi ve Yüzey Özelliklerinin Grafen Enkapsülasyon ile Geliştirilmesi” ismiyle hayata geçirilen bu araştırma ile dünya bor rezervinin yaklaşık 75’ine sahip olan Türkiye’de, yurt içindeki teknolojik ve sanayi faaliyetlerinde ileri teknoloji bor eserlerinin kullanım potansiyelinin ortaya konması sağlanacak ve böylelikle ülkemizin kendi kaynakları çok daha verimli ve çıkarlı hale gelecek.
RAKAMLARLA BİLİM KADINLARI
- “Bilim Bayanları İçin” programı, L’Oréal Küme tarafından 110’dan fazla ülkede hayata geçiriliyor.
- Program dünyada 24 ve L’Oréal Türkiye’de 20 yıldır muvaffakiyetle sürdürülüyor.
- “Bilim Bayanları İçin” programı, her yıl 250’den fazla yetenekli genç ve yetenekli bilim kadınını destekliyor. 5 kıtadan seçkin bayan araştırmacılar, program sayesinde aldıkları takviyeyle bilimsel mesleklerini sürdürüyor ve dünyayı değiştirmeye yardımcı olacak keşifler yapıyor.
- Global ölçekte şu ana kadar dayanak alan bilim bayanı sayısı 3900’e ulaştı.
- Türkiye’de bugüne kadar 116 genç bilim bayanının projelerine kaynak sağlandı.
- Bilim bayanları dünya çapında çığır açan araştırmalara liderlik ediyor lakin harika keşiflerine karşın, bayanlar hala küresel manada araştırmacıların yalnızca 29’unu temsil ediyor.
- STEM ile ilgili alanlara kayıtlı öğrencilerin sırf 35’ini bayanlar oluşturuyor.
- Bugüne kadar Nobel Bilim Ödülleri’nin yalnızca 3’ü bayanlara verildi ve Avrupa’daki kıdemli araştırmaların sırf 11’i bayanlar tarafından yürütülüyor.
- Türkiye’de Ar-Ge’nin tüm alanlarında 37, tabiat bilimleri ve mühendislik alanında 35, toplumsal bilimler ve beşeri bilimlerde 43 oranında bayanlar misyon alıyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
