Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’nün İzmir’de düzenlediği Yargı Teşkilatı Toplantısına, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın yanı sıra 81 ilin başsavcıları, Bölge Adliye Mahkemesi (BAM) Başsavcıları ve Bölge Yönetim Mahkemesi (BİM) Liderleri katıldı. Yargı Teşkilatı Toplantısı’nın açılışında konuşan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, “Politikalarımızı yargıda vazife yapan hakim, savcı ve avukatların ve yargıdan her kesitin ortaya koyduğu görüşlerden Türkiyemizin birikimine paha vererek oluşturuyor, geliştiriyor ve gereken adımları atıyoruz” dedi.
İstişare asıllı adalet siyasetleri geliştirmeye devam edeceklerini söz eden Bakan Bozdağ, “Adalet mülkün temelidir. Toplumda her kesitin beklentisi, adaletin dimdik ayakta tutulması, adaletin vaktinde adil bir halde tecelli etmesi ve hakkın dosdoğru sahibine teslim edilmesidir. Elbette bu şanlı vazifesi yargıçlarımız, savcılarımız icra etmektedir. Herkesin istihdam edildiği vazife değerlidir. Adalet üzere büyük bir pahaya hizmet etmek ve beklentilere karşılık vermek misyonların en yücelerindendir. O yüzden de hakim, savcı ve avukatlarımızı yaptıkları işlerden ve çabalarından yürekten kutladığımı tabir etmek isterim. Hak arayana hakkını teslim etmek kadar değerli bir şey olamaz. Adaleti yalnızca mahkemelere bırakırsak yanlış yaparız. Adil kararlar vermek, haklıya hakkını vermek yargının misyonu fakat adaleti ayakta tutmak yalnızca yargı kararlarıyla mümkün değildir. Yönetimin her ünitesinde aile değil nerede olursa olsun, yöneticilerin adil olması adaleti ayakta tutmaya en büyük takviye olacaktır. O nedenle adaleti ayakta tutmak 85 milyon insanımızın ortak vazifesidir. Adalet aile reisinin yahut rastgele bir yöneticinin, hakimin, savcının, avukatın ikramı ve ihsanı değildir. Adalet, vatandaşın bizden talep ettiği hakkıdır. Karar veren durumda olan herkese düşen adalet ve hak ile hükmetmektir. Bu yalnızca bizim değil, herkesin görevidir. Her işinizde adaletle hükmetmek hem ulu Allah’ın hem kültürümüzün hem de maddelerimizin emridir” diye konuştu.
Yargı hizmetlerinin bağımsız ve tarafsızlığı yanında adil kararlarla yoluna devam etmesinin yargıya inancı ve memnuniyeti arttıracağını söyleyen Bozdağ, “Yargıya itimat ile yargıdan memnuniyet iki kavram. Düzgün bir sıhhat, eğitim herkesi memnun edebilir. Fakat yargı kararlarına baktığımızda 2021 datalarında yaklaşık 8 milyon evrakın yargının elinde olduğu ve neredeyse 6 milyonu karar bağlandığı dikkate alınırsa tarafların yarısı kaybediyor yarısı kazanıyor. Kazanan da istediği üzere kazanamıyor. 100 lira tazminat istemiş lakin mahkeme 10 lira vermiş. Kazanmış fakat memnuniyeti yüksek değil. Bu yüzden yargı hizmetlerinden memnuniyet, başka hizmetlerle tıpkı yere koymak yargı görevlilerine haksızlık olur. İsteğimiz yargıya inancı ve memnuniyeti daha ileri taşımak. Eforlarımız bu yüzden. Gece gündüz çalışan yargıçlarımız, hak edene hak ettiğini vermek için gayret sarf ederken memnuniyeti ve inancı arttırmak için uğraş sarf ediyor. Bu vesileyle hakim ve savcılarımıza uğraşlarından dolayı teşekkür ederim. Yargıçlar ve savcılarımızın verdikleri kararlar eleştirilebilir. ‘Yanlışı, eksiği, fazlası vardır’ denebilir. İstinaf yolunun varlığı, itirazın varlığı ilgili yerler bunu kıymetlendirir. Vatandaşlarımızdan da bunları beğenmeyenler eleştirilebilirler. Onlar haklıdır ancak bunu yaparken hakim ve savcılarımızı itham etmelerini, suçlamalarını, hakaret etmelerini asla kabul edemeyiz. Herkes kıymetlendirme yapacak lakin şahsiyet yapmadan, hürmet duyarak, itham etmeden ve pak bir lisanla yapacak. Bu incelikleri göz gerisi edenler adalete en büyük berbatlığı yapacaklardır. Belgedeki kanıtları görmeden, hakim yahut savcının ne dediğine bakmadan yalnızca toplumsal medyada, gazetelerde ve siyasi kanatların terazisinde tartılan değerlendirmeler çerçevesinde yargıya saldırmak çok büyük bir haksızlıktır. Bu aslında adalete saldırmaktır. Adalete itimadın ortadan kalkmasına dayanak vermektir. Elbette tenkitlerimiz olacak. Lakin bunları hakaret etmeden siyasallaştırmadan hukuka uygun, ahlak ve kültürümüze bağdaşır bir biçimde yapmak gerekiyor” dedi.
“HERKES HADDİNİ VE YERİNİ BİLECEK”
“8 milyon davada içinde iki elin parmağını geçmeyecek, evraktan bir haber şahısların değerlendirilmeleri çerçevesinde yargıya saldırmak büyük bir hata” diyen Bozdağ, “Televizyonlardan, toplumsal medyadan takip ediyoruz. 8 milyon evraktan eleştirilen 5-10 belge. Kimilerine bu soruyu soruyorum ancak o evrakları sayamıyorlar. El insaf. Görülen 8 milyon evraktaki kararı görmüyor, yalnızca 3 belgede doğruluğunu bilmediğiniz karar üzerinden saldırıyorsunuz. Bu adil, vicdanlı ve hakkaniyetli mi? Bizim istediğimiz kararlar verirlerse ‘Ankara’da hakim ve savcılar var’, şayet verilmezse ‘sarayın savcıları’ oluyor. Bu lisan yargıya düşmanlık lisanıdır. Kimse Türkiye Cumhuriyeti’nin, Türk milleti ismine isimli süreçleri yürüten hakim ve savcılarımıza bu lisanla saldırma hakkına, gücüne ve kudretine sahip değildir. Herkes haddini ve yerini bilecek. Ağızlarından çıkanları kulakları duyacak. Yargıya saldırmak, kararların eğriliğine ve doğrularına bakmadan hakim ve savcılarımıza hakaret etmek adalete yapılan en büyük kötülüktür. Tenkit yapanlar bunu lütfen pak bir lisanla yapın. Kişiselleşen bir lisanla bunu yapmayın. Kararları eleştirin. Hiç kimse Türk yargısını şamar oğlanı üzere göremez. Görmesine de müsaade vermeyeceğiz” diye konuştu.
“MEDYADA GÖRÜLEN BİR PALAVRANIN DOĞRUSUNU AÇIKLAMAK LAZIM”
Yargıyla ilgili itimat duygusu ve memnuniyet konusu üzerinde durulması gerektiğini belirten Bozdağ, “Basın savcılıklarımız, basın sözcülüklerimiz var. Kurullarımız ve başsavcılıklarımız yargıyla ilgili basında yer alan mevzularla ilgili vakit zaman açıklamalar yapıyorlar. Ben de Adalet Bakanı ve Heyet Lideri olarak bu kurumun kullanılması ve kullanılmaktan çekinilmemesi gerektiğini düşünüyorum. Siz doğruyu açıklamadığınız vakit yargıya dönük aslı astarı olmayan haberler medyada yer alıyor, palavra dünyayı 3 defa turluyor ve açıklanan yanlışsız, palavraya mağlup oluyor. Cumhuriyet başsavcılarımızın, yargıçların ve komite liderlerin bu hususta hassasiyet göstermesinde fayda var. Medyada görülen bir palavranın doğrusunu açıklamak lazım. Bu yargıya güç katar ve yargının yıpratmasının önüne geçilir. Palavra ve iftira kol gezerken bir açıklama yapılırsa palavranın hükümdarlığı sona eriyor. Bu mevzuda biraz daha cesaretli olmak ve kıymetli kıymetsiz olarak bakmadan palavranın karşısına doğruyu çıkarmak yargıya inancı artıracaktır” dedi.
“YENİ DÜZENLEMEDE CEZASI AZ OLANLARIN TAHMİNEN BİR KISMINDA TAM İNFAZ OLABİLİR”
Yeni devirde kıymetli çalışmaları da gündeme getirmeyi planladıklarını söyleyen Bozdağ, “Özellikle cezasızlık algısına yol açan kimi ceza muhakemesi uygulamaları ve infazla ilgili konuları tekrar ele alıyoruz. İnfaz sistemimizi yeni bir anlayışla ele alan, cezasızlık algısını ortadan kaldırırken öteki yandan ıslah edici işlevini öne çıkaran, kontrollü özgürlük müessesini daha faal hale getirmek için kıymetli adımlar atacağız. Arkadaşlara hazırlık talimatını verdim. Yeni devirde uzlaştırma kuruluşu, kamu davasının açılmasının ertelenme kurumu, kararın açıklanmasının geri bırakılması kuruluşu, şahsi davanın yeninden sisteme kazandırılması hususu tekrar tanzim edilmesi başta olmak üzerine Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Ceza İnfaz Kanununu 2005’ten bu yana 17 yıllık uygulamada aksayan tarafları esaslı bir formda masaya yatırıp bahadır formda değiştireceğiz. Yanlışsız gitmiyorsa neşter vuracağız. ‘Bunu biz yapmıştık geri çekmeyelim’ diye bir niyetimiz yok. Şayet bunlarda sağlıklı yanıt vermek imkanı dilek ettiğimiz seviyede değilse durup bakmayacağız. Tahminen kararın açıklanmasının geri bırakılmasını sistemimizden büsbütün çıkarabiliriz. Tahminen kamu davasının açılmasının ertelenmesini çıkarabiliriz. Tüm bunların hepsini uzmanlarla, pratiği her gün uygulayanlarla, akademisyenlerle ele alacağız” diye konuştu.
İnfaz sisteminde cezasızlık algısını ortadan kaldırmak hedefiyle yeni adımlar attıklarını açıklayan Bakan Bozdağ, “Cezası az olan hatalarda yeni bir infaz uygulamasını gündeme getirmeyi ve ülkemize kazandırmayı düşünüyoruz. Bizde nerdeyse düşük cezalarda infaz yok. Yeni düzenlemede cezası az olanların tahminen bir kısmında tam infaz olabilir. İnfaz sistemimizi cezasızlık sistemimizi ortadan kaldıracak hem de daha nitelikli kabahatlerin işlenmesini önleyecek formda yine dizayn etme muhtaçlığı da ortaya çıkıyor. Bilhassa bayana karşı şiddet ve pek çok hataların işlenmesine baktığımızda önlemler alınmış olsa mani olunabilir miydi diye düşünmüyor değiliz. Uzun uzun yargılamalar değil, seri bir formda bitecek biçimde yeni bir tarzı ortaya koymaya da kararlıyız. Hedefimiz sistemimizi daha güzel hale getirmek, cezasızlık algısını ortadan kaldırmak, adalete inancı sağlamak, infazın yanı sıra rehabilite eden ve topluma kazandıran sistemi getirmek istiyoruz. Seçime kadar yetiştirmeye çalışacağız lakin yetişmezse seçimden sonra atacağımız birinci adımlardan biri bu değişiklik olacak. Emin olun bu adımlar adalete itimat verecek, memnuniyeti arttıracak kıymetli adımlar olacaktır. Bayana karşı şiddet ve pek çok öteki suça baktığımızda tüzel önlem alınmış olsa, hukuk kurumu buna müsaade vermiş olsa tahminen daha büyük kabahatlerin işlenmesi önlenebilir miydi diye sormadan edemiyoruz. Halk yanlış diyorsa, sonuçlar yanlışsa bunu değiştireceğiz” dedi.
“LÜTFEN DAHA SAĞLIKLI BİR LİSAN KULLANILSIN”
Kadına karşı şiddet ve bayan cinayetleri konusunda da konuşan Bozdağ, “Bu bahiste yargımızın ortaya koyduğu hassaslığa teşekkür ediyorum. Hukuku uygulama konusundaki incelik ve hassasiyete teşekkür ederken bu hassasiyetin sürdürülmesi ve korunmasında da çok büyük hisseniz olduğunun altını çiziyorum. Türk basınına da bir davet yapmak istiyorum. Elbette ki bayan cinayetleri ve bayana karşı şiddet hem devletimizin hem milletimizin ortak uğraşıdır. Bayanlara karşı işlenen şiddet ve cinayet haberlerinin sunuluş stiline bakınca ‘Kadın cinayetlerinin önlenmesine ne kadar yararı var?’ diye düşünüyorum. Bazen o denli şeyler oluyor ki kapalılık kararı almaya bile gerek yok, o denli insanları rahatsız eden bir durum ki bunu vermekte ne kadar kamu faydası vardır? Elinizi vicdanınıza koyun. Bu haberlerin, bayanlara karşı işlenen cürümlere katkısı nedir? Bu cins haberleri yaparken tüm medyanın dikkatini çekme gereksinimi duydum. Lütfen daha sağlıklı bir lisan kullanılsın. ‘Bunlara sansür yapın’ demiyorum. Elbette haber verme ve haber alma hakkına hürmetle söylüyorum. Bunu yaparken kamu faydası ve bayanların hukukunu gözeterek konuşuyorum” diye konuştu.
Açılış konuşmalarının akabinde basına kapalı olarak devam eden toplantıda, isimli mevzular değerlendirilirdi. Programın ikinci gününde ise Teftiş Şurası Başkanlığı, Ceza İşleri Genel Müdürlüğü, İşçi Genel Müdürlüğü, Bilgi Süreç Genel Müdürlüğü, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Dayanak Hizmetleri Dairesi Başkanlığı, Adil Dayanak ve Mağdur Hizmetleri Daire Başkanlığı sunum gerçekleştirecek.
